2. International Printing Technologies Symposium Print Istanbul 2017, İstanbul, Türkiye, 11 - 12 Ekim 2017, ss.397-414
Özet
Giyinme ihtiyacı, insanların temel ihtiyacından biridir. Tüketim toplumunun itici güçlerinden biri olan giysi satın alma davranışı tüketicilerin devinsel olarak yaptıkları bir iştir. Tüketicilerin satın alma kararlarını Sosyal, Psikolojik, Kişisel ve Ekonomik Faktörler etkilerken ürünün tutundurma faaliyetlerinden olan Pazarlama Çabalarının da bu etkilenmede payı büyüktür.
Giysiye ihtiyaç duyulması, alternatif ürünlerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi sonrasına satın alma kararının verilmesi; tüketicilerin satın alma karar süreçlerinin önemli basamaklarıdır. Tüketicilerin giysiyi satın alma sonrasında geliştirdikleri davranışlar ürüne olan bağlılıkları etkilemektedir. Satın alma kararının verilmesinde ürünün estetik öğeleri her zaman ilk etki olarak ön plana çıkmaktadır. Bir ürün tasarlanırken hedef kitlenin özellikleri, malzemenin nitelikleri, üretim süreçleri, trend ve sezon özellikleri, renk ve estetik kavramlarıyla sunum araçları da tasarlanmalıdır. Giysiler, tüketiciye sunulmadan önce ürünün kimliğine uygun etiket ve ambalaj tasarım süreçlerinden geçmiş olmalı aynı zamanda tüketicinin satın alma kararını etkileyecek estetik, geri dönüşüm, fonksiyonellik gibi öğeleri de içermelidir. Bir ürünün diğer ürünlerin yanından sıyrılıp ön plana çıkmasını sağlayan nedenlerin başında ambalaj tasarımı gelmektedir.
TDK, ambalajı; “içindeki eşyayı dış etkilerden koruyarak bir arada tutan, dağıtım ve pazarlamayı kolaylaştıran ve içeriği hakkında tüketicilere bilgi veren çeşitli maddelerden üretilmiş sargı, kutu veya kaplar” şeklinde tanımlamaktadır. Ancak, sürekli değişen pazar koşulları, genişleyen tüketici profilleri, farklılaşan yaşam standartları, her alanı olduğu gibi ambalaj tasarımını da etkileyerek üreticilerin tasarımdan beklentilerini, tasarıma yüklenen sorumlulukları devamlı olarak artırmaktadır. Bu durum, özellikle ambalaj tasarımını oluşturan öğelerin tekrar tekrar sorgulanmasını ve daha etkili kullanılmaları için araştırmalar yapılmasını gerektirmiştir. Bu düşünce doğrultusunda geliştirilen bu araştırmanın amacı giysi satın alma karar süreçleri doğrultusunda tüketicileri etkileyen ambalaj tasarımlarında bulunması gereken nitelikleri belirlemektir.
Bu nedenle hazırlanan anket aracılığı ile tüketicilerin sosyo demografik değişkenliklerini, satın alma alışkanlıklarını, giysi kullanım alışkanlıklarını ve giysi ambalajlarından beklentileri sorgulanmıştır. Elde edilen veriler, SPSS istatistik programı kullanılarak değerlendirilerek hem giysi tasarımcılarına hem de giysi üreticilerine öneriler oluşturulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Ambalaj, giysi, moda, tüketici, satın alma.