OTONOM DUYUSAL MERİDYEN TEPKİ (ASMR) REKLAMLARININ DUYGU OLUŞTURMADAKİ ROLÜ


ÇERÇİ M.

TURKISH ONLINE JOURNAL OF DESIGN ART AND COMMUNICATION, cilt.11, sa.3, ss.932-942, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet


Kullanımlar doyumlar yaklaşımı izleyicilerinin medya içerikleri aracılığı hangi doyumlar elde ettiği üzerine temellenen bir yaklaşımdır. Yaklaşımın reklamlara uygulanışı tıpkı kuramın çıkış noktası olan izleyicilerin medya içerikleri ile ne yaptığı sorusu gibi, reklamın izleyicilerine ne yaptığı değil izleyicilerin reklamlar ile ne yaptığının araştırılması temeline dayanmaktadır. Otonom Duyusal Meridyen Tepki’ler (ASMR) içeren videolar, izleyenlerini tetikleyerek onların vücutlarında karıncalanma, sıcaklık, gıdıklanma gibi duyusal fenomenler yaratmaktadır. Bu tetiklemeler için kullanılan yöntemler; fısıldayarak konuşma alüminyum folyo vb. malzemelerden çıkartılan sesler, tırnakların sert bir yüzeyde tıklatılması, yavaş hareket edilmesi, kahkahalar, elektrik süpürgesi ya da uçak sesi gibi seslerin kullanılması olarak sıralanabilir. Türkiye’de ve Dünya’da Otonom Duyusal Meridyen Tepki tekniği ile hazırlanan farklı reklam filmleri bulunmaktadır. Bu çalışmada ASMR reklamlarından izleyicilerin hangi duygusal doyumlar elde ettiği saptanmaya çalışılmıştır. Bu amaç doğrultusunda ölçümleme için ASMR içerikli reklamlardan yararlanılmıştır. Çalışmada veri toplamak için çevrimiçi anket yöntemi kullanılmış veri toplama aşaması sonucunda, toplamda 257 anket elde edilmiştir. Çalışmanın sonucunda ise; ASMR reklamlarının izleyicilerinde mutluluk, şaşırma ve tiksinme duygularını hissettirmede anlamlı bir etkiye sahip iken, üzüntü, korku ve öfke duygularını hissettirmede anlamlı bir etkiye sahip olmadığı belirlenmiştir. Çalışmada, 6 temel duygu içinde yer almayan ve doğrudan ölçümlenmeye çalışılmamasına rağmen, katılımcılar tarafından belirtilen 3 duygu da yer almaktadır. Bu duygular cinsellik, sakinlik ve de strestir. Bunların yanı sıra sonuçlar göstermektedir ki; kadın katılımcılar ölçümlenen tüm duygularda erkek katılımcılardan fazla bir yüzdeye sahip iken bu durumun yalnızca cinsellik duygusunda farklıdır. Diğer bir sonuç ise, korku, öfke, sakinlik ve stres duygularını erkek katılımcıların hiçbirinin hissetmemesidir. Yaş değişkeni ile duygulara karşılaştırılarak bakıldığında; mutluluk duygusunun 18 yaş ve altı katılımcılarda daha fazla hissedildiği 18-34 yaş arasındaki katılımcıların bu içerikteki reklamlara yönelik korku ve stres duygusu hissettikleri ortaya çıkmıştır. Hedef kitlesi üzerinde bu tarz içeriklere sahip reklamların hangi duygular yarattığını bilmek markalar açısından hedef kitlesinin duygularını yönlendirmek için ASMR reklamlarını önemli birer enstrüman haline getirmektedir.

Anahtar Kelimeler: İletişim, Reklam, ASMR, Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı.