Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HATİCE DERYA KARAKURT
Danışman: Ali Özdemir
Özet:
Dünyadaki hızlı gelişmeler, toplumsal tüm alanlardaki beklentileri artırmış; sektörlerdeki arz ve talep dengelerinin değişmesi, beraberinde ciddi bir rekabet olgusu getirmiştir. Günümüzde küreselleşme ve eğitim içi içe geçmiş iki olgu olduğundan, eğitim, dünyadaki tüm değişimler ve dönüşümlerden etkilenmektedir. Değişimlerin itici unsuru olan teknoloji, eğitim sistemlerine yön verirken, eğitim, bilgi ve teknolojinin üretilmesinde önemli bir değerdir. Dolayısıyla günümüzün bilgi toplumunda öncü olmak isteyen ülkeler, eğitimi bireysel, toplumsal ve evrensel tüm boyutlarıyla değerlendirmek, geliştirmek ve dönüştürmek zorundadır. Gelişmiş toplumlar, değişen dünyadaki farklı işgücü talepleri karşısında, eğitimin değişimlere hızlı ayak uydurması gerektiğinin farkındadır. Bunu karşılamak isteyen ülkeler, eğitimde reform niteliği taşıyan programların öncüsü olmuştur. Ancak hızlı küresel dönüşümler karşısında, devletlerin, eğitimden beklentileri karşılamaya yönelik çabaları yavaş kalmış ve çok büyük olan kamusal yapıların dönüştürülmesinde aksaklıklar yaşanmıştır. Bunun sonucu olarak gelişmekte olan toplumlarda eğitim hakkının ticari piyasası hızla yaygınlaşmıştır. Türkiye’de, 1980’li yıllardan itibaren özel okul sayılarında artış görülmüştür. Özel okullar, özel sermaye ile kuruldukları için yenilikleri yakından takip etmekte; dönüşümleri daha hızlı gerçekleştirmektedir. Dolayısıyla günümüzde özel okullar, eğitim öğretim faaliyetlerinde, genel olarak devlet okullarından daha iyi şartlar sunabildikleri için öğrenciler ve veliler tarafından tercih edilmektedir. Son yıllarda sayı ve çeşitlilik bakımından artan özel okullar, veli tarafında okul seçimlerini önemli bir karar problemi haline getirmiştir. Literatürde alan yazındaki çalışmalar incelendiğinde, özel okul tercih nedenleri olarak; akademik nitelik/nitelikli kadro, yabancı dil, eğitimde bireysel yaklaşımlar, okul sınav başarıları vb. unsurlara rastlanmıştır.
Kişi, yaşamının her alanındaki bilinçli karar davranışlarını, bilinçaltındaki birtakım sosyal ve bireysel değerlerin bağlamında gerçekleştirir. Dolayısıyla değerler, bireyin yaşantısının her alanında etkili motivasyonel unsurlardır.
v
Araştırmanın amacı; velilerin özel okul seçim davranışının belirleyicisi olan nitelikleri (kriterler) ayırt etmek ve bu niteliklerin altındaki örtük kişisel değerleri keşfetmektir.
Bu çalışma, iç içe geçmiş (gömülü) desen; bir karma yöntem araştırmasıdır. Araştırmanın merkezindeki nitel yaklaşım nicel yaklaşımla desteklenmiştir. Araştırmanın nitel aşamasında, Basamaklama Yöntemi; nicel aşamasında, Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinden (ÇKKV) Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) kullanılmıştır. Nitel verilerin analizinde, Basamaklama görüşmelerinin bulgularına, klasik içerik analizi uygulanmış ve Neden-Sonuç Zinciri Teorisine (NSZ) dayanarak hipotetik içerik kodları oluşturulmuştur. İçerik kodlarına göre özet çıkarım matrisi hazırlanarak, hiyerarşik değer haritası çizilmiş ve sonuçlar yorumlanmıştır. Nicel aşamanın veri analizinde, matrislerin göreceli karşılaştırmaları yapılmış, öncelikler vektörü oluşturulmuş ve tutarlılıklar hesaplanmıştır.
Araştırmanın çalışma grubunu farklı özel okullarda veli konumunda olan kişiler oluşturmaktadır. Araştırmanın amacına ulaşabilmek için sınırlı sayıda katılımcıyla, grup içi çeşitlilik oluşturulmuştur. Bu nedenle çalışma grubunun seçiminde kullanılan yöntem maksimum çeşitliliktir.
Araştırmanın bulgularında, bir özel okulun seçim nedenini oluşturan en belirleyici kriterler olarak; akademik kadronun niteliği, eğitimde bireysel farklılıkların gözetilerek öğrencinin ihtiyaçlarına cevap verilmesi ve okulun ulusal sınavlardaki başarısı tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda okul seçim davranışı bağlamında keşfedilmek istenen kişisel değerler; mutluluk, başarı ve özgüven olmuştur.
Anahtar Kelimeler: Veli, Özel okul, Değer