Farklı öğrenme antrenmanlarının basketbolcularda oluşturduğu merkezi sinir sistemi yanıtlarının incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ELİF BAHADIR

Danışman: Adil Deniz Duru

Özet:

Bu çalışmanın amacı motorik özellikleri(Esneklik, beceri, koordinasyon, sürat, dayanıklılık, kuvvet, denge ve benzeri…) geliştirmeye yönelik uygulanan farklı öğrenme çalışmalarının sporcular üzerindeki algılayış biçimlerini ne derecede etki edeceğini merkezi sinir sistemi (MSS) yanıtları özelinde gözlemlemektir. Farklı öğrenme antrenmanlarının basketbolcularda oluşturduğu merkezi sinir sistemi yanıtlarının incelenmesi, egzersiz program öncesi ve sonrasında gerçekleştirilen ölçümlerle araştırılmıştır. Araştırmaya yaşları 16 olan 10 oyuncu katılmıştır. Katılımcılara 8 hafta boyunca haftada 2 gün farklılıkla öğrenme antrenmanları uygulanmıştır. Deneklerin algılayış biçimlerini ne derecede etki edeceğini merkezi sinir sistemi (MSS) yanıtları özelinde gözlenmiştir. Gerçekleştirilen hafıza testi sırasında 16 kanallı V-AMP biyosinyal yükseltgeci kullanarak beyin elektrosu(elektroensefalografi, EEG) ile davranışsal reaksiyon süreleri eşzamanlı olarak ölçülmüştür. EEG ölçümleme ile egzersiz programı öncesinde ve 8 haftalık egzersiz programının tamamlanması sonrasında olaya ilişkin potansiyel (OİP) ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın EEG verileri, BrainVision Analyzer 2.0 (Brain Products TM, Almanya) kullanılarak ön işlemden geçirilmiştir. 100 mikrovolt değerinden fazla genliğe sahip veri bölümleri ile hareket artefaktından etkilenen EEG traseleri seçilerek analiz dışı bırakılmıştır. İşlenen ham EEG verileri MATLAB ortamında her denek için ortalanarak OİP serileri elde edilmiş ve sonrasında sürekli dalgacık dönüşümü kullanılarak zaman frekans analizi gerçekleştirilmiştir. Zaman frekans analizi sonrasında uyarandan yaklaşık 300 ile 500 milisaniye sonra gözlenen, P300 bileşeni farklı frekans bantlarındaki karşılıkları için ön test ve son test karşılaştırması Wilcoxon testi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda reaksiyon süreleri ortalama bazda son testde gelişmiş olsada, istatistiksel anlamlılık (P>0.05) seviyesine ulaşamamıştır. Benzer şekilde, alfa ve beta bantlarında P300 bileşeni ön ve son test arasında farklılaşmadığı gözlenmiştir. Delta bandında P3 kanalında, teta bandında ise P3 ve C3 kanallarında P300 bileşeninin ön ve son test arasında anlamlı derecede farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır (p<0.05). Literatürde raporlanmış olan genç yetişkinlerde hafıza performansının pariyetal P300 bileşeni ile pozitif ilintili olması bilgisi, yapılan farklılıkla öğrenme egzersizlerinin mental kortikal yanıtdaki olumlu etkisini gösterdiği düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı motorik özellikleri(Esneklik, beceri, koordinasyon, sürat, dayanıklılık, kuvvet, denge ve benzeri…) geliştirmeye yönelik uygulanan farklı öğrenme çalışmalarının sporcular üzerindeki algılayış biçimlerini ne derecede etki edeceğini merkezi sinir sistemi (MSS) yanıtları özelinde gözlemlemektir. Farklı öğrenme antrenmanlarının basketbolcularda oluşturduğu merkezi sinir sistemi yanıtlarının incelenmesi, egzersiz program öncesi ve sonrasında gerçekleştirilen ölçümlerle araştırılmıştır. Araştırmaya yaşları 16 olan 10 oyuncu katılmıştır. Katılımcılara 8 hafta boyunca haftada 2 gün farklılıkla öğrenme antrenmanları uygulanmıştır. Deneklerin algılayış biçimlerini ne derecede etki edeceğini merkezi sinir sistemi (MSS) yanıtları özelinde gözlenmiştir. Gerçekleştirilen hafıza testi sırasında 16 kanallı V-AMP biyosinyal yükseltgeci kullanarak beyin elektrosu(elektroensefalografi, EEG) ile davranışsal reaksiyon süreleri eşzamanlı olarak ölçülmüştür. EEG ölçümleme ile egzersiz programı öncesinde ve 8 haftalık egzersiz programının tamamlanması sonrasında olaya ilişkin potansiyel (OİP) ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın EEG verileri, BrainVision Analyzer 2.0 (Brain Products TM, Almanya) kullanılarak ön işlemden geçirilmiştir. 100 mikrovolt değerinden fazla genliğe sahip veri bölümleri ile hareket artefaktından etkilenen EEG traseleri seçilerek analiz dışı bırakılmıştır. İşlenen ham EEG verileri MATLAB ortamında her denek için ortalanarak OİP serileri elde edilmiş ve sonrasında sürekli dalgacık dönüşümü kullanılarak zaman frekans analizi gerçekleştirilmiştir. Zaman frekans analizi sonrasında uyarandan yaklaşık 300 ile 500 milisaniye sonra gözlenen, P300 bileşeni farklı frekans bantlarındaki karşılıkları için ön test ve son test karşılaştırması Wilcoxon testi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda reaksiyon süreleri ortalama bazda son testde gelişmiş olsada, istatistiksel anlamlılık (P>0.05) seviyesine ulaşamamıştır. Benzer şekilde, alfa ve beta bantlarında P300 bileşeni ön ve son test arasında farklılaşmadığı gözlenmiştir. Delta bandında P3 kanalında, teta bandında ise P3 ve C3 kanallarında P300 bileşeninin ön ve son test arasında anlamlı derecede farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır (p<0.05). Literatürde raporlanmış olan genç yetişkinlerde hafıza performansının pariyetal P300 bileşeni ile pozitif ilintili olması bilgisi, yapılan farklılıkla öğrenme egzersizlerinin mental kortikal yanıtdaki olumlu etkisini gösterdiği düşünülmektedir. -------------------- The purpose of this study is to develop the motoric property (flexibility, skill, coordination, speed, endurance, strength, balance and so on,) by using one of the different types of practices that are managed in order to develop and how to manage the studies. Examination of the central nervous system responses of different learning trainings formed by basketball players was investigated with the measurements performed before and after the exercise program. A total of 10 players aged 16 were included in the study. Learning trainings were applied to participants 2 days a week for 8 weeks. The effect of the subjects on the perception of the central nervous system (CNS) responses was observed. During the memory test performed, the 16-channel V-AMP biosynial amplifier was used to simultaneously measure the behavior of the brain electrodes (electroencephalography, EEG) and behavioral reaction times. The event-related potential (ERP) measurements were performed prior to the exercise program with the EEG measurement and after the completion of the 8-week exercise program. The EEG data of the study were pretreated using BrainVision Analyzer 2.0 (Brain Products TM, Germany). Data segments with more than 100 microvolt values and EEG traces affected by motion artifact were excluded from the analysis. The raw EEG data processed were centered for each subject in MATLAB environment and ERP series were obtained and then time frequency analysis was performed by using continuous wavelet transform. After time frequency analysis, pre-test and post-test comparison of P300 component for different frequency bands was observed with Wilcoxon test which was observed after about 300 to 500 milliseconds after stimulus. At the end of the study, although the reaction time was improved in the final test on average basis, the statistical significance (P> 0.05) was not reached. Similarly, it was observed that the P300 component did not differ between the pre- and post-test in alpha and beta bands. In P3 channel in theta band and in P3 and C3 channels in P3 and C3 channels, P300 component was significantly different between the pre and post test (p <0.05). It is thought that memory performance is positively associated with parietal P300 component in young adults reported in the literature, and it is thought that learning exercises show the positive effect of mental cortical response.