Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: Fatih Eyi
Danışman: TÜLAY TURGUT
Özet:Bu çalışmanın amacı iş özellikleri (beceri çeşitliliği, özerklik, katılımcı karar alma) ile başarı hedef yönelimleri arasındaki ilişkide eleştirel düşünmenin ara değişken işlevini incelemektir. Araştırma modeli Balıkesir, İstanbul, Konya ve Manisa illerinde Sağlık, Güvenlik, Kamu, Eğitim sektöründe faaliyet gösteren kurumlarda çalışan 164’ü erkek ve 120’si kadın olmak üzere toplam 296 kişiye uygulanmıştır. Uygulama anketi “Açıklama, iş özellikleri ifadeleri, eleştirel düşünme ifadeleri, başarı hedef yönelimi ifadeleri ve demografik bilgileri” içeren beş bölümden oluşmaktadır. Toplanan verilerin analizi SPSS 16 paket programıyla yapılmıştır. Yapılan güvenirlik analizinden tüm değişkenlerin güvenirliklerinin yüksek olduğu saptanmıştır. Ayrıca yapılan faktör analizinde, eleştirel düşünmenin yeterli örnekleme ulaşılamadığından faktörlerine ayrışmadığı ve başarı hedef yönelimlerinin yazın ile tutarlı olarak Ustalaşma, İspatlama ve Kaçınma şeklinde üç alt boyuta ayrıştığı tespit edilmiştir. Regresyon analizinde katılımcı karar alma iş özelliğinin başarı hedef yönelimlerinden ispatlama ile olan ilişkisinde eleştirel düşünmenin ara değişken işlevi olduğu saptanmıştır. Yine katılımcı karar alma iş özelliğinin başarı hedef yönelimlerinden ustalaşma ile olan ilişkisinde eleştirel düşünmenin kısmen ara değişken rolü bulunmaktadır. Değişkenlerin bazı demografik özelliklere göre farkları incelenip; cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi ve meslek grupları için anlamlı bulgular elde edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Başarı hedef yönelimleri, İş özellikleri, Eleştirel Düşünme, Katılımcı Karar Alma, Özerklik, Beceri Çeşitliliği, Ustalaşma Hedef Yönelimi, İspatlama Hedef Yönelimi, Kaçınma Hedef Yönelimi, Güdülenme, Başarı. ABSTRACT The aim of the study was to investigate the mediating effect of critical thinking on the relationship between job characteristics (skill variety, autonomy and participative decision making) and achievement goal orientations. The research model was tested with 296 participants (164 male and 120 female), who worked in health, security, education and public sectors; in Istanbul, Konya and Manisa. The survey consisted of five sections: The explanation; job characteristic, critical thinking and achievement goal orientation items and demographic questions. SPSS 16 program was used to make statistical analysis of the data. The reliability analysis revealed that internal consistency was adequately high for all the variables. Factor analysis showed that critical thinking was not divided into sub-dimensions because of insufficiency of sample size. But achievement goal scale was found to have three factors (mastery, performance-prove and performance-avoid orientations) consisting with literature. While the regression analysis fully supported the mediating effect of critical thinking on the relationship between participative decision making and performance-prove goal orientation; it partially supported it on the relationship between participative decision making and mastery goal orientation. To examine the differences among the variables in terms of demographic characteristics, difference tests were conducted and descriptive analyses of the variables were examined. For gender, age, educational level and occupational groups, significant findings were acquired. Key words: Achievement goals, job characteristics, critical thinking, participative decision making, autonomy, skill variety, mastery goal orientation, performance-prove goal orientation, performance-avoid goal orientation, motivation