Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MAHLUGA JAFAROVA DEMİRKAPU
Danışman: Hasan Raci Yananlı
Özet:Opioidler analjezi tedavisinde kullanılan en etkili ajanlardır. Ancak kullanımları sırasında bağımlılık, tolerans, bırakıldıklarında ise yoksunluk sendromunun gelişmesine yol açmaktadırlar. Opioid bağımlılığını ve yoksunluğunu etkileyen mekanizmalar arasında adenozinerjik sistemin de bulunduğunu gösteren çeşitli çalışmalar mevcuttur. Bu çalışmada adenozin A1 reseptör agonisti CPA ve A2A reseptör antagonisti SCH58261'in nükleus akümbens kabuk (NAcc) bölgesine uygulamalarının naloksonla tetiklenmiş morfin yoksunluğu sırasında yoksunluk bulguları, nükleus akümbensteki (NAc) dopamin ve noradrenalin düzeyleri ve lokomotor aktivite (LMA) üzerine etkileri araştırılmıştır. Naloksonla tetiklenen morfin yoksunluğu öncesi NAcc’e CPA (0.5 mg/ml ve 1.0 mg/ml, bilateral 250 nl) uygulanması, DMSO grubuyla karşılaştırıldığında, modifiye Gellert-Holtzman yoksunluk skalasını (p<0.05) ve ağırlık kaybını baskılamış (p<0.05), NAc'deki dopamin (p<0.05, p<0.01) ve noradrenalin (p<0.01) düzeylerini ise artırmıştır. Naloksonla tetiklenen morfin yoksunluğu öncesi NAcc’e SCH58261 (0.35 mg/ml ve 0.70 mg/ml, bilateral 250 nl) uygulanması, DMSO grubuyla karşılaştırıldığında, yoksunluk skalasını baskılamıştır (p<0.01). 0.70 mg/ml SCH58261 NAc'deki dopamin (p<0.01) ve noradrenalin (p<0.05) düzeylerini, 1.40 mg/ml SCH58261 ise noradrenalin düzeylerini (p<0.05) artırmıştır. Kontrol grubunda NAcc’e CPA (1.0 mg/ml, bilateral 250 nl) uygulaması tüm LMA parametrelerini baskılamış (p<0.05 - p<0.01), NAc bölgesindeki dopamin (p<0.01) ve noradrenalin (p<0.05) düzeylerini ise artırmıştır. Bu çalışmada adenozin A1 agonisti ve A2A antagonisti doza bağımlı olarak morfin yoksunluğunda görülen davranışları baskılamış, NAc'de dopamin ve noradrenalin seviyelerini artırmıştır. Bu sonuçlar adenozinerjik sistemin morfin yoksunluğunun tedavisinde potansiyel bir mekanizma olarak araştırılması gerektiğini göstermektedir. ANAHTAR SÖZCÜKLER, morfin, nükleus akümbens, adenozin, CPA, SCH58261, dopamin, noradrenalin