Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÜLTEN OKUROĞLU
Danışman: ŞULE ALPAR
Özet:Amaç: Araştırmanın amacı sağlık çalışanlarına yönelik Web Tabanlı Tip 2 Diyabet Eğitim Programı (WTEP)’nın geliştirilmesi ve etkinliğinin değerlendirilmesidir. Gereç ve Yöntem: Metadolojik ve ön test-son test kontrol gruplu deneysel araştırma tipinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri İstanbul’da bir eğitim ve araştırma hastanesinde Şubat-Mayıs 2015 tarihleri arasında toplanmıştır. Örneklemi araştırmaya katılmayı kabul eden 100 sağlık çalışanı oluşturmuş olup, çalışma ve kontrol grupları basit rastgele randomizasyon ile belirlenmiştir. Veriler Bilgi Formu, Diyabet Bilgi Test (DBT), Ünite Değerlendirme Testleri (ÜDT), Diyabet Tutum Ölçeği (DTÖ), Beceri Gözlem Formları, Web Tabanlı Eğitim Materyali Değerlendirme Ölçeği (WTEMDÖ) ve Görüş Formu ile toplanmıştır. Verilerin normal dağılım göstermediği belirlenmiş olup (Shapiro-Wilks Testi, p<0,05), analizde Mann Whitney U Testi, Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi ve Friedman Testi kullanılmıştır. Bulgular: Girişim grubundan 44 kişi eğitime başlamış, 41’i tüm eğitimi tamamlamış olup ÜDT ön test-son test puan ortalamaları arasında anlamlı fark olduğu tespit edilmiştir. Katılımcıların WTEMDÖ puan ortalamasının 4,84±0,36 olduğu ve WTEP’i “mükemmel”, “başarılı” ve “yararlı” buldukları görülmüştür. Girişim grubunun DBT ön test, son test ve izlem testi puanları arasında anlamlı fark olduğu belirlenmiştir(p<0,01). DTÖ son test ve izlem testi puanlarının gruplar içi ve gruplar arası karşılaştırılmasında anlamlı fark bulunmamıştır(p>0,05). Girişim grubunun insülin enjeksiyonu ve kan şekeri ölçümü beceri gözlem formları puanlarının kontrol grubuna göre anlamlı yüksek olduğu tespit edilmiştir(p<0,05). Sonuç: Sonuç olarak Web-Tabanlı Tip 2 Diyabet Eğitim Programı’nın katılımcıların diyabete ilişkin bilgi ve becerilerini artırmada başarılı olduğu ancak diyabete yönelik tutumu artırmada etkin olmadığı belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Web Tabanlı Uzaktan Eğitim, Uzaktan Eğitim, Tip 2 Diyabet, Diyabet Eğitimi, Sağlık Profesyonelleri. SUMMARY Objective:The aim of the study is to develop and evaluate the efficacy of a Web Based Type II Diabetes Education Program (WBEP) for Health Professionals. Methods:The study used a methodological and experimental design with control group and pre- and post-tests. Data was collected in a training and research hospital in ıstanbul between February-May, 2015. The sample included 100 health personnel who accepted to participate in the study. Study and control groups were determined through simple randomization. An Information Form, Diabetes Knowledge Test (DKT), Unit Assessment Tests (UAT), Diabetes Attitudes Scale (DAS), Skill Observation Forms, Web Based Education Material Evaluation Scale (WBEMES), and Opinion Form were administered. Data was not normally distributed (Shapiro-Wilks Test, p<0.05) and was analyzed with Mann Whitney U Test, Wilcoxon Signed Ranks Test, and Friedman Test. Results:In the study group, 44 people began education and 41 completed the education, whose pre- and post-test scores of the UAT showed significant differences. Mean WBEMES score was 4,84±0,36 and the participants found the WBEP “perfect”, “successful”, and “beneficial”. In the study group, the pre-, post-, and follow-up test scores of the DAS showed significant differences (p<0.01). The within- and between-group comparisons of the post- and follow-up test scores of the DAS did not indicate significant differences (p>0.05). Insulin injection and blood sugar mesaurement skill observation form scores of the study group were siginificantly higher compared to the control group (p<0.05). Conclusions:In conclusion, it was determined that the WBEP increased participants’ diabetes-related knowledge and skills but it was not efficient in increasing diabetes attitudes. Key words: Web Based Distant Education, Distant Education, Type II Diabetes, Diabetes Education, Health Professionals