Vergi Hukukunda zamanaşımı müessesesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 1999

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Mehmet Kadir Filizer

Özet:

Bu çalışmada vergi hukukunda yer alan zamanaşımı müessesesinin, bir yüksek lisans tezi çerçevesinde incelenmesi düşünülmektedir. Ancak, sadece vergi hukuku ile yetinilmeyecek, borçlar hukukukunda ve ceza hukukundaki zamanaşımı müesseselerine de mukayeseli olarak yer verilecektir. Zamanaşımı, özel hukukda ve kamu hukukunda önemli yeri olan bir müessesedir. Vergi hukukunda zamanaşımının kabul edilmesindeki başlıca neden, özel hukukda olduğu gibi kamu yararıdır. Yoksa zamanaşımının hukuki anlamda alacaklıyı cezalandırmak gibi bir amacı yoktur. Devletin vergi alma yetkisinin zamanaşımı süreleri ile sınırlandırılması, devletle şahıslar arasındaki vergilendirmeden doğan hukuki ilişkinin uzun zaman askıda kalmasını önler. Böylece vergi idaresi alacaklılarını takip etmede daha dikkatli olma zorunluluğunu hisseder. Bu şekilde kamu yararıyla beraber tek tek kişilerin yararı da korunmuş olmaktadır. Aynı zamanda zamanaşımının yargı organlarının yükünü azaltıcı etkisi de göz ardı edilemez. Vergi borçlarının uzun süre ödenmeden kalması, yükümlülerin ticari güvenlikleri bakımından sakıncalıdır. Zira defter ve belgeler uzun zaman içinde yitirilmiş olabileceğinden, ispat zorlukları doğacaktır. Zamanaşımı, bu güçlükleri de ortadan kaldırır. Diğer yandan zamanaşımı müessesinin borcunu düzenli bir şekilde ödeyen yükümlüler aleyhine adalet ve eşitlik ilkelerini zedelediği ifade edilmektedir. Ayrıca yükümlüleri kaçakçılığa yöneltebildiği ve devletin vergi gelirlerinde kayıplara yol açtığına uygulamada rastlanmaktadır. Tez hazırlanırken, zamanaşımı müessesesi teorisi ve uygulamasıyla birlikte ele alınacaktır. Zamanaşımıyla ilgili kitap ve makaleler toparlanacak, yargı kararlarının ışığında incelenecektir. Çalışma, üç bölümden oluşacaktır. Bu bölümler; genel olarak zamanaşımı, tahakkuk zamanaşımı ve tahsil zamanaşımıdır. Birinci bölümde, kamu hukukunda ve özel hukuktaki zamanaşımı müesseseleri, vergi hukukundaki zamanaşımı müessesesiyle mukayeseli olarak incelenecektir. Tez konumu bizzat kendisi tespit eden ve ancak şu anda aramızda bulunamayan hukukçuluk mesleğinin duayenlerinden biri , değerli Hocam Adnan Tezel'i bu vesile ile rahmetle anıyor tezimi kusurları bana ait olmak üzere Onun anısına atfediyorum.