Şule Yüksel Şenler: Türkiye'de modernleşme ve İslamcı kadın kimliğinin inşası


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EBRAR BEŞİNCİ

Danışman: ALİ COŞKUN

Özet:

Bati dünyasında Sanayi devrimiyle beraber kadın iş gücüne olan ihtiyacın doğması, Avrupa’da kadının sosyal konumunu etkileyen bir faktör olmuştur. İlim, fen ve teknikte Batı’nın gerisinde kaldığını düşünen ve bu sebeple çareyi Batı’yı takip etmekte bulan Osmanlı Devleti de bu durumdan etkilenmiştir. Tanzimat reformlarıyla birlikte Osmanlı’da da kadın konusu gündeme gelmiş, bir kadın hareketliliği oluşmuş ve bu durum zamanla bir kadın hareketinin doğuşuna yol açmıştır. Osmanlı’da daha ziyade halkı bilinçlendirmek adına toplumsal sorunlarla ilgilenen kadın, Cumhuriyet Türkiyesi’nde farklı bir misyon üstlenerek devletin modern yüzünün ve batılılaşmasının simgesi haline gelmiştir. 1960’larda İslamcı hareketin yükselişe geçişiyle beraber, medeniyetin görünen yüzü olan modern cumhuriyet kadınına alternatif olarak İslamcı kadın yükselişe geçmiştir. Şule Yüksel Şenler’in cemiyete tebliğ misyonuyla ortaya çıkması, onun şahsında modern Müslüman kadın kimliğinin doğuşunun temel dinamiğini oluşturmuştur. 1967den itibaren Türkiye’yi 3.5 kez dolaşarak verdiği konferanslar ve kaleme aldığı günlük köşe yazılarıyla Müslüman kadına yeni bir kimlik kazandıran Şenler, pek çok açıdan 'ilk' olması nedeniyle de bulunduğu toplumda bir çığırın başlatıcısı olmuştur. ABSTRACT The supply of women in the labor force was an impressive element which affected the social status of European Women. The Ottoman Empire, regarding itself as a failed country to stay up to date in the face of academic, scientific and technological developments as providing with acceptance the way out as to be in line with Western Model, had been influenced by this fact. During Tanzimat Reform Era women's affairs had been added to agenda, women activism had been emerged and this had eventually prompted to the rise of a feminist movement in the Ottoman Society. While women were mostly dealing with social problems to raise the awareness of public in the Ottoman period, they had undertaken a more different mission in Early Republican period of Turkey and they had become the symbol of Westernization and models of Modern Lifestyle. Along with popularity of Islamist Movement, Islamist Women gained strength as an alternative woman profile against modern republican women who were role models of the civilisation. After Sule Yuksel Senler was attributed as a philanthropic missionary towards her society, the rise of modern muslim woman profile came into existence in the person of her. Senler who created a new model muslim woman identity by setting out public visits all around Turkey 35 times and publishing her own articles, was an outstanding pioneer of her own community owing to lead to a lot of reforms.