Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Orta Doğu ve İslam Ülkeleri Araştırmaları Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SERAP BUZĞAN BAYCAN
Danışman: Ali Satan
Özet:ÖZET BĠNGÖL VE TUNCELĠ’DE SĠYASĠ EĞĠLĠMLERĠN GENEL SEÇĠMLER ÜZERĠNDEN DEĞERLENDĠRĠLMESĠ (1923-1977) Bu çalıĢmada, Bingöl ve Tunceli illerinde yaĢayan seçmenlerin 1923-1977 yılları arasında yapılan genel seçim sonuçları baz alınarak, siyasi yönelimleri irdelenmiĢtir. ÇalıĢma esas olarak TÜĠK, DĠE verileri ve Tunceli-Bingöl illerinde söz konusu dönemde yayımlanan çeĢitli yerel gazete haberlerine dayanmaktadır. Ġlk olarak Bingöl ve Tunceli coğrafyasından bahsedilmiĢ; bu iki ilin demografik ve dini yapısı ile ilgili veriler değerlendirilmiĢtir. Cumhuriyet dönemine kadar bu iki ili de kapsayan bölgedeki siyasi geliĢmelere kısaca değinilmiĢtir. Günümüzde Tunceli ve Bingöl‟ün siyasi tercihleri birbirinden oldukça farklıdır. Bu çalıĢmada, bu iki il arasında var olan ve “mezhepsel” olduğu düĢünülen siyasi yönelimdeki farklılaĢmanın, en azından 1970‟li yıllara kadar geçerli olmadığı, bu tarihe kadar siyasi tercihin genel anlamda benzeĢtiği, oy verme davranıĢına etki eden temel unsurların bölgecilik, aĢiret bağları gibi geleneksel olgular olduğu sonucuna varılmıĢtır. 1960‟lı yıllarla birlikte Kürt Milliyetçi siyasetinin belli belirsiz Tunceli ve Bingöl siyasetine YTP ve TĠP aracılığıyla sirayet etmeye baĢladığı; 1960‟lı yılların sonunda Türkiye ve Dünya siyasetinde etkili olmaya baĢlayan sol fikirlerin etkilerinin, baĢta Tunceli olmak üzere Bingöl siyasetinde de ortaya çıktığı söylenebilir. Türkiye‟de Ġslamcı kimlik siyasetiyle ön plana çıkan bir partinin 1970‟li yıllarda siyasete girmesiyle, Bingöl‟de bu partiye bir yönelim olmuĢ fakat günümüzdeki gibi oyların adeta blok halinde kullanılması söz konusu olmamıĢtır. Özetle, 1970‟li yıllara kadar, Bingöl ve Tunceli seçmenlerinin siyasi tercihlerinin ve oy verme davranıĢına etki eden faktörlerin benzeĢtiği, bu iki ilde seçmenlerin geleneksel bağlarla oy verdikleri sonucuna varılmıĢtır. -------------------- ABSTRACT GENERAL KNOWLEDGE EVALUATION OF POLITICAL TRENDS IN BINGOL AND TUNCELI ON GENERAL ELECTIONS (1923-1977) In this study, the political tendencies of the voters living in Bingöl and Tunceli were examined based on the general election results held between 1923-1977. The study is mainly based on TUIK and DIE data and various local newspaper news in Tunceli-Bingöl. Firstly, the geography of Bingöl and Tunceli was mentioned; data on demographic and religious structure of these two provinces were evaluated. The political developments in the region covering these two provinces until the Republican period are briefly mentioned. Today, the political preferences of Tunceli and Bingöl are quite different. In this study, the differences in the political orientation between these two cities, which are thought to be sectarian, are not valid until at least 1970s; until this date the political preferences were identical in general. It is concluded that traditional ties such as regionalism and tribal ties are the main factors that affect the voting in these two cities. By the 1960‟s, it can be said that Kurdish Nationalist politics started to spread to Tunceli and Bingöl politics through NTP and TLP. At the end of the 1960s, the influence of the left ideas began to be effective in world and Turkey‟s politics, have emerged especially in the Tunceli politics, including Bingöl. After an islamist party entering Turkey politics in 1970‟s, in Bingöl, there was an orientation to this party but there was not any use of the votes as a block. In summary, until 1970‟s, it was concluded that the political preferences of Bingöl and Tunceli and the factors affecting the voting behavior were similar.