Yönetimler arası mali transferler: Türkiye örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İktisat Fakültesi, Maliye Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AYKUT AYDIN

Danışman: MUSTAFA ÇELEN

Özet:

Anahtar Kelimeler : Mali Transferler, Türkiye’de Yönetimler Arası Mali Transfer Sistemi, 6360 sayılı Kanun. Bu tezde, yerel yönetimlerin en büyük sorunlarından olan gelir yaratma sorununa yönelik yönetimler arası mali transfer yöntemleri tartışılmıştır. Türkiye’de yerel yönetimlerin gelirleri, sunmakla yükümlü oldukları kamusal hizmetlerin finansmanın da yetersiz kalmaktadır. Bu gelir yetersizliğini merkezi yönetim genel bütçe vergi gelirlerinden yerel yönetimlere pay ayırarak gidermeye çalışmaktadır. Yerel yönetim gelirleri içinde oldukça önemli bir paya sahip olan genel bütçe vergi gelirlerinden ayrılan paylar Türkiye’nin yönetimler arası mali transfer sisteminin temelini oluşturmaktadır. Bununla birlikte, merkezi yönetime bağlı idarelerden yerel yönetimlere koşullu ödeneklerin aktarılması şekliyle de başka bir transfer yöntemi düzenlenmiştir. Bu tezde, yönetimler arası mali ilişkiler ve yönetimler arası transferler teorilerinden yola çıkılarak Türkiye’deki transfer sistemleri değerlendirilmiştir. Özellikle pek çok hükmü 30 Mart 2014’te yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun’la belediyelere ve il özel idarelerine aktarılan paylarda yapılan düzenlemelerle, transfer sistemi rakamsal verilerle analiz edilmiş, elde edilen bulgularla sistemin getirdiği kazanımlar ve ortaya çıkardığı aksaklıklar değerlendirilmiştir. Key Words: Fiscal Transfers, Intergovernmental Fiscal Transfer Systems in Turkey, The Legislation 6360 ABSTRACT In this thesis, intergovernmental fiscal transfers, which aim to solve the income generating problem of local governments, are discussed. The revenues of the local governments fall short to finance the public services that those governments are obligated to provide. Central governments try to overcome this revenue shortage by allocating income shares from the central budget tax revenues. The revenue shares from the central budget tax revenues, which constitute a big proportion of the revenues of the local governments, constitute the basis of Turkey's intergovernmental fiscal transfer system. But there is another transfer system that is designed as conditional transfers from the authorities which are tied to the central government to the local authorities. In this thesis, the transfer systems in Turkey are evaluated in the light of the theories of intergovernmental fiscal relations and intergovernmental transfers. In particular, the recent transfer system which is formed by law no 6360 which entered into force on May 30, 2014 and which realized important changes in the local government system and the revenue shares allocated to municipalities and special provincial administrations are analysed by using numerical data. The results of this analysis is used to evaluate the pros and cons of the transfer system in Turkey.