Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme (İngilizce) Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: YAPRAK KALAFATOĞLU
Danışman: Tülay Turgut
Özet:Bu çalışma, bilinçli farkındalığın bağlamsal ve bireysel öncellerini ve etik davranış ile ilişkisini ortaya koyarak literatürdeki bir boşluğu doldurmaktadır. Bilinçli farkındalık Budizm kökenli bir kavramdır ve kısaca şu anda ve burada olmak anlamına gelmektedir. Araştırmanın örneklemini İstanbul’da çalışmakta olan 302 beyaz yaka çalışan oluşturmuştur. Bu araştırma sonucunda üç temel sonuca ulaşılmıştır. Birincisi, bireysel, örgütsel ve genel boyutlarda faydacılığı hedefleyen yardımsever etik iklim tipinin çalışanların bilinçli farkındalık düzeyi üzerinde olumlu yönde anlamlı katkıya sahip olduğudur. İkincisi, hedef yöneliminin bilinçli farkındalık üzerinde anlamlı katkılarının olduğu; uzmanlaşma ve ondan daha az düzeyde de olsa performans yaklaşma yönelimlerinin katkıları olumluyken performans kaçınma yöneliminin katkısının olumsuz yönde olduğu sonucudur. Son olarak da bilinçli farkındalığın etik davranış üzerinde olumlu yönde anlamlı katkısının olduğu ve geleneksel sonrası ahlaki seviyeyi yordadığı görülmüştür. Bu çalışmanın teorik olarak katkısı bilinçli farkındalığın öncellerinin ve çıktılarının etik bir çerçevede ele alınmasıdır. Yardımsever etik iklimin, bilinçli farkındalık üzerindeki katkısından yola çıkarak, kurumlara, çalışanların kendilerini bir ailenin üyesiymiş gibi hissedecekleri bir iş ortamı oluşturması önerilmektedir. Ayrıca, örgütlerin, takım çalışması, yardımseverlik ve iç kaynaklı motivasyonun öne çıktığı çalışma ortamı yaratmaları önerilmektedir. Bilinçli farkındalığın etik davranış ile ilişkisinden yola çıkarak, özellikle duyarlı yaklaşımın ve toplum yanlısı davranışın önem kazandığı iş ortamlarında, insan kaynakları bölümlerine, bilinçli farkındalığı personel seçimi araçlarına dahil etmeleri önerilmektedir. ABSTRACT This study addresses a gap in the literature by exploring the individual and contextual antecedents of mindfulness and its relation with ethical behaviour. Mindfulness is a concept based on Buddhist philosophy and basically means being here and now. Data were gathered from 302 white collar employees working in İstanbul. This research has three main findings. First, caring climate predicts employee’s mindfulness which means organizations which embrace benevolence in individual, local and organizational levels contributes positively to mindfulness. Second, goal orientation is found associated with mindfulness such that mastery and performance approach orientation contributes positively to mindfulness but the relation is stronger for the former and performance avoidance contributes negatively. Lastly, it was found that mindfulness has significant relationship with ethical behaviour and it has a predictive power for postconventional moral stage. This study provides a unique theoretical contribution by examining the antecedents and consequences of mindfulness in an ethical framework. Based on the fact that caring climate’s contribution on mindfulness, organizations are suggested to develop a workplace where employees feel them as a member of the family. Also organizations may benefit from creating an environment which emphasizes teamwork, participation and intrinsic motivation. With respect to the link between ethical behaviour and mindfulness, especially for work contexts where sensitive treatment and prosocial behaviour become a need, HR staff may benefit from combining mindfulness tests with their personnel selection tools.