Iptidailerde kullanılan coğrafya kitaplarının incelenmesine bir örnek: Küçüklere coğrafya hikayeleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GAZİ CÖMERT

Danışman: Ali Yılmaz

Özet:

Uzun yıllar boyunca devam eden disiplinlerin varlığı düşünüldüğünde sosyal bilgilerin ülkemizde çok daha yeni bir alan olduğu hatırlanacaktır. Fakat ülkemizde tarih ve coğrafya eğitimi cumhuriyet öncesi dönemde iptidaiden darülfünun seviyesine kadar çoktan başlamış bulunmaktaydı. Özellikle ilk batılılaşma çalışmalarıyla da çeviri eserler Osmanlı döneminde okutulmuştu. Zaman içinde 2. Meşrutiyet dönemine gelindiğinde, cumhuriyetimizin de temellerinin uzandığı bu yıllarda, ülkemizin batı standartlarında ilk kitapları yazılmaya başlanmıştı. Zira meşrutiyetin ilan edilmesi ile birlikte gelen özgürlükçü havanın okullara yansıması da gecikmemişti. Buhranlı geçen uzun savaşlara rağmen yeni okullar açılabiliyor ve buralarda öğretmen olacaklara modern eğitimleri nasıl gerçekleştireceklerinin teknikleri öğretilmeye çalışılıyordu. Bu bağlamda o dönemde ve cumhuriyetin ilk yıllarında ismi çokça zikredilmiş Saffet Geylangil bir coğrafya öğretmeni olarak çalışmalar yürütüyor ve iptidai çocuklarına zahmetsiz şekilde coğrafyayı öğretmek için modern teknikler deniyordu. Bu gayelerle kaleme aldığı Küçüklere Coğrafya Hikayeleri kitabı hem 1916 yılında hem de 1923 yılında basılmıştı. Günümüzde de yapılandırmacı dediğimiz yaklaşıma son derece yakın olan bu kitap üzerinde durulması gereken ve belki bundan sonraki alan çalışmalarına da ışık tutacak özellikte gözükmektedir. Bu düşüncelerden hareketle çalışmada doküman analizi metodu kullanılarak, yazarın ilkokul ikinci sınıf öğrencileri için kaleme almış olduğu bu iki kitabı çeşitli açılardan karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Anahtar Kelimeler: Coğrafya, Meşrutiyet, Saffet Geylangil