Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İktisat Fakültesi, İktisat Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SUNA ŞAHİN
Danışman: NURDAN ASLAN
Özet:TÜRKİYE’DE 1980 SONRASI DIŞ TİCARET HADLERİNİN GELİŞİM SÜRECİ VE ÖDEMELER DENGESİ ÜZERİNE ETKİLERİ Bu çalışma, 1980 sonrası dönemde (1982:01-2015:02) dışa açık ekonomi politikalarını uygulayan Türkiye’nin dış ticaret hadlerinde yaşadığı değişimlerin ticaret bilançosu üzerindeki etkilerini göstermektedir. Dış ticaret hadlerinde yaşanan bir bozulma (iyileşme), ödemeler dengesinin önemli bir belirleyicisi olan ticaret bilançosunu olumsuz (olumlu) yönde etkilemektedir. Çalışmadaki modeller için kullanılan değişkenler; net değişim ticaret hadleri, gelir ticaret hadleri, gayrisafi değişim ticaret hadleri, ithalat ve ihracatın birim değer ile miktar endeksleridir. Sonuçlar, gelişmekte olan bir ülke konumundaki Türkiye’nin ihracatının ithalatına bağımlı olması nedeniyle dış ticaret hadlerindeki bir değişimin ülkenin ticaret bilançosuna etkilediğini göstermiştir. Bunun yanı sıra 1982-2015 dönemleri arası için Nicholson Yöntemi ile yapılan hesaplamalarla, Türkiye’nin toplam ihracat ve ithalatının dış ticaret hadleri gelir etkisinin olumlu olduğu sonucuna varılmıştır. Dış ticaret hadleri ve ticaret bilançosu arasındaki ilişki için kullanılan ölçümler neticesinde çıkabilecek yanıltıcı sonuçlar, ülkenin uygulayacağı ticaret politikasında ve makroekonomik kararlarda yanlış tercihlere sebebiyet verebilir. Ticaret hadlerinde yaşanan bir bozulmanın ya da iyileşmenin boyutu, her ülke için aynı olmayabilir. Küresel dünya ekonominde, özellikle dışa açık gelişmekte olan ülkeler için ticaret bilançosu ve dış ticaret hadleri arasındaki ilişkinin anlaşılabilmesi çok önemlidir. Anahtar Kelimeler : İhracat,İthalat, Net Değişim Ticaret Hadleri, Gelir Ticaret Hadleri, Gayrisafi(Brüt), Ticaret Hadleri, Uluslararası Ticaret.