Yalnız bireylerde kişilerarası iletişim ihtiyaçlarının sosyal etkileşimler ve kendini açma bağlamında incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: KÜBRA CEFA

Danışman: Emel Yılmaz

Özet:

Sosyal bir varlık olarak insanoğlu doğuştan gelen bir aidiyet ihtiyacıyla hareket eder ve bu nedenle anlamlı sosyal ilişkiler geliştirmek ve sürdürmek için motive olur. Dolayısıyla, birey aidiyet eksikliğini hissettiğinde psikolojik sağlığı güçlü bir şekilde etkilenir. Algılanan ilişki eksikliği, zaman içinde sağlığa zarar veren olumsuz bir duygusal deneyim olan yalnızlığa dönüşür. Yalnızlık, her insanın yaşamında deneyimleyebileceği duygu durumudur. Bu duygu durumu yaşam içerisinde belli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Bireyin yalnızlığı; cinsiyeti, sosyoekonomik durumu, ailesi, kültürü, yaşı, sosyal çevresi ve eğitim çevresi gibi unsurlardan etkilenebilmektedir. Yalnızlığın nedenleri, insanın sosyal ilişkilerini de etkileyebilmektedir. Bu süreçte bireyin iletişim şekilleri ve ihtiyaçları ön plana çıkar. Yalnızlığın türüne bağlı olarak kişiler ya her fırsatta ilişki kurmaya istekli olurlar ya da bu istekleri tamamen yok olur. Sonuç olarak kişilerarası iletişim ihtiyaçları yalnızlığın türüne göre şekillenir. Sosyal etkileşim ve kendini açma davranışları da yalnızlığın türüne bağlı olarak form kazanır. Duygusal yalnızlar sosyal etkileşim ve kendini açma davranışından kaçınırken, sosyal yalnızlar ise her fırsatta yalnızlığını giderebilmek için bu davranışları sergilerler. Bu çalışmada ilgili literatür kısmı araştırılmış ve konuyla ilgili görülen “Amélie” filmi söylem analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Film içerisinde tespit edilen yalnızlık unsurları konu dâhilinde olan kişilerarası iletişim ihtiyaçları, sosyal etkileşimler ve kendini açma davranışlarıyla incelenmiştir. Literatür kısmında bahsedildiği gibi filmde de yalnızlık, bireyin kişilerarası iletişim ihtiyaçlarını, sosyal etkileşimlerini ve kendini açma davranışını etkilediği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Kişilerarası İletişim, Yalnızlık, Sosyal Etkileşim, Kendini Açma, İhtiyaçlar.