Türk vergi sisteminde kat karşılığı (arsa karşılığı) inşaat işlerinin vergilendirilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İktisat Fakültesi, Maliye Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ŞENOL TURUT

Danışman: AHMET BUMİN DOĞRUSÖZ

Özet:

TÜRK VERGİ SİSTEMİNDE KAT KARŞILIĞI (ARSA KARŞILIĞI) İNŞAAT İŞLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİ Konut ve işyeri ihtiyacının artmasına paralel olarak, yoğun talep nedeniyle toprağın (arsa, arazi) aşırı derecede kıymetlenmesi, buna karşın müteahhitlerin yüksek rakamlara ulaşan arsalar için finansmana katlanmak istememeleri arsa sahipleri ile müteahhitleri “arsa karşılığı inşaat”, “kat karşılığı inşat”, "arsa payı karşılığı bağımsız bölüm yapımı" gibi isimlerle anılan bir sistem içerisinde buluşturmuştur. Arsa payı karşılığı bağımsız bölüm yapımı işlerinin vergilendirilmesi, Türk Vergi Sisteminde pek çok açıdan tereddüt yaratan konulardan birisidir. Bu işlerde vergilemenin nasıl yapılacağı ile ilgili özel bir yasal düzenleme yoktur. Maliye İdaresinin bu işlerin vergilendirilmesinde uygulanacak esasları tüm yönleri ile ortaya koyduğu Tebliğ bazında kapsamlı bir görüşü de bulunmamaktadır. Bu nedenle, pek çok konuda inceleme elemanlarının taktirinin ön plana çıktığı bu işlerin vergileme hususu, Vergi İdaresi ile mükellefler arasında uyuşmazlık yaratmaktadır ve konu defalarca Yargı Mercilerine taşınmıştır/taşınmaktadır. Yargı da ise genel olarak vergi idaresinin uygulamasının yargı mercilerince kabul görmediği ve idarece yapılan tarhiyatların çoğunlukla bozulduğu görülmektedir. Gerçi yargı mercilerinin (Danıştay’ın) bu hususta pek çok kararı bulunmasına rağmen tam bir içtihat oluştuğu söylenemez. Netice olarak arsa payı karşılığı bağımsız bölüm yapımı işlerinin vergilendirilmesinde bir çok problemli husus mevcuttur. Çalışmamız iki bölüm halinde yapılmıştır. Birinci bölümde arsa payı karşılığı bağımsız bölüm yapımı sözleşmelerinin hukuki durumu irdelenmiştir. Çalışmamızın ikinci bölümünde ise bu işlerin vergilendirilmesi hususu irdelenmiştir. Çalışmamızın kapsamı gelir üzerinden alınan vergiler ve Katma Değer Vergisi ile sınırlandırılmıştır. Bu işlerin vergilendirilmesinde asıl tereddütlü olan vergiler de bunlardır. Çalışmamızda bu işlerin vergilendirilmesi ile ilgili bir çok husus irdelenmiş ve gerek ilgili kısımlarda gerekse sonuç bölümünde şahsi kanaatlerimiz ve önerilerimiz belirtilmiştir. ABSTRACT TAXATION OF FLAT REMUNERATION (LAND REMUNERATION) CIVIL WORKS IN TURKISH TAX SYSTEM In parallel with increase of residence and office need, territory (land, terrain) has over-valued due to powerful demand. On the other hand, no desire of contractors to endure financing for lands reaching high amounts makes landowners and contractors meet inside a system mentioned by names such “land remuneration construction”, “flat remuneration construction”, “separate block construction for shares of land remuneration”. Taxation of separate block construction for shares of land remuneration is one of subjects that create hesitation from a great many aspects in Turkish Tax System. There is not any particular legal regulation for these works related with how taxation will be made. Finance Administration does not also have an extensive opinion in terms of declaration, which introduces principles for taxation of these works in an across the board way. On this account, taxation matter of these works in which investigation staff’s discretion come to the fore, creates a conflict between Tax Administration and taxpayers and matter was extracted / is extracted to Judgment Authority plenty of times. In judgment, generally it is seen that judgment authority does not agree with implementation of tax administration and assessments made by administration are mostly reversed. In fact, judgment authority (Council of State) has many decrees for this matter though, saying exact case law arises is not possible. Consequently, there are many problematic matters at taxation of separate block construction for shares of land remuneration works. Our study comprises of two parts. In first part, legal status of separate block construction for shares of land remuneration contracts is explicated. In the second part of our study, taxation matter of these works is explicated. Extent of our study is limited with taxes on income and Value Added Tax. At taxation of these works hesitant taxes are these actually. Many matters related with taxation of these works are explicated and our personal opinions and suggestions are specified in conclusion part and also in related parts.