Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Kübra Erenel Yavuz
Danışman: Saime Erol
Özet:Amaç; Bu araştırma “Yetişkin Diyabet Bilgi Ölçeği’nin (YDBÖ) geliştirilmesi, geçerlik ve güvenirliğinin test edilmesi ve yetişkinlerin diyabet hakkındaki bilgilerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla yapıldı. Yöntem; Metodolojik ve tanımlayıcı tasarım ile yürütülen araştırmanın örneklemini, Eyüpsultan Devlet Hastanesine Ekim 2018-Nisan 2019 tarihleri arasında başvuran, diyabet tanısı alan ve almayan 18-90 yaş arası 500 birey oluşturdu. Araştırmanın verileri “Sosyo-Demografik Özellikleri Tanılama Formu” ve “Yetişkin Diyabet Bilgi Ölçeği” ile toplandı. Ölçek geçerliliği; kapsam geçerliği indeksi ve açıklayıcı, doğrulayıcı faktör analizi (yapı geçerliği) ile değerlendirildi. Güvenirliği ise, KR-20 iç tutarlılık analizi, madde toplam puan korelasyonu ve test-tekrar test analizleri ile değerlendirildi. Bulgular; Yaş ortalaması 44,1±17,06 olan katılımcıların %39,6’sı diyabetliydi. 49 maddeli ölçeğin kapsam geçerlik indeksi 0,92 bulundu. Açıklayıcı faktör analizi bulguları, ölçek varyansının %62,15’ini açıklayan beş alt boyuta sahip olduğunu, madde faktör yüklerinin ,398 ve üzerinde olduğunu gösterdi. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda; ki- kare değerinin anlamsız bulunması, GFI= ,888 CFI= ,938 ve AGFI= ,865, SRMR= ,011 ve χ2/ df = 2,437 olması ölçeğin iyi ve kabul edilebilir uyum iyiliğine sahip olduğunu doğruladı. Ölçeğin KR-20 güvenirlik katsayısı ,94, ölçek madde toplam puan korelasyonu r=,82; 15 gün arayla yapılan test- tekrar test korelasyonu r=,99 bulundu. Yaş, eğitim-gelir durumu, meslek, diyabetli olma ve diyabetle ilgili eğitim alma değişkenleri ile tüm ölçek alt boyutlarından alınan puanlar arasında anlamlı farklılık bulundu(p<0,05). Sonuç; Geliştirilen YDBÖ yetişkinlerin diyabet hakkında bilgi durumlarını belirlemek amacıyla kullanılabilir geçerli ve güvenilir bir ölçektir. -------------------- Aim; The aim of this study was to develop the Adult Diabetes Knowledge Questionare, to test its validity and reliability and to determine the factors affecting the knowledge of adults about diabetes. Method; The sample of the study, which was carried out with methodological and descriptive design, consisted of 500 individuals between 18-90 years old who applied to Eyüpsultan State Hospital between October 2018 and April 2019 and who were diabetic and non-diabetic. The data of the study were collected with the “Sociodemographic Characteristics Introductory Form” and “Adult Diabetes Knowedge Questionare”. For scale validity analysis; Content Validity Index (CVI), explanatory and confirmatory factor analysis (construct validity) were evaluated. The reliability analyzes were evaluated by Kuder-Richardson (KR-20) internal consistency, item total score correlation and test-retest analysis. Results; The mean age of the participants was 44,1±17,06 and 39,6% of the participants had diabetes. CVI of the 49-item scale was found to be 0,92. Explanatory factor analysis showed that it had five sub-dimensions explaining 62.15% of the scale variance, item factor loads were ,398 and over. The results of CFA were as follows: χ2=818,918 GFI =,888 CFI =,938 and AGFI =,865, SRMR =,011, χ2/ df = 2,437 confirmed that the scale had good and acceptable goodness of fit. The KR-20 reliability coefficient of the scale was 0,94; the biweekly test-retest correlation was r=0,99 of the survey. In conclusion; The ADKQ was found to be a valid and reliable tool and it could be used to knowledge of adults about diabetes.