Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Betül Akbay
Danışman: İbrahim Gökce
Özet:
Amaç: Böbrek hastalıklarının tanı, takip ve değerlendirilmesinde kullanılan glomerülar filtrasyon hızı (GFH), böbrek fonksiyonunun en iyi göstergesi olarak kabul edilir. Kreatinin en yaygın kullanılan endojen GFH belirtecidir. Ancak kas kitlesi, protein alımı, yaş, cinsiyet, ırk, etnik köken ve kronik hastalıklarla önemli ölçüde değişkenlik gösterir. GFH hesaplamasında kullanılabilecek pratik ve özgünlüğü yüksek belirteçlere ihtiyaç duyulmaktadır. Beta-trace protein (BTP) beyin omurilik sıvısında üretilen 23-29 kDa büyüklüğünde düşük molekül ağırlıklı bir proteindir. Bizim bu çalışmadaki amacımız kronik böbrek hastalığı (KBH) olan çocuklarda BTP’ nin serum ve idrar düzeylerini araştırmak ve GFH’ deki bozulma ve son dönem böbrek hastalığı gelişimi ile ilişkisini incelemektir.
Yöntem: Çalışmaya Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Çocuk Nefroloji Bilim Dalı’ nda KBH tanısı ile takip edilen 136 hasta alındı. Hastaların demografik bilgilerine takip dosyalarından ulaşıldı. Hasta çocuk polikliniğimize başvuran benzer yaş grubunda kronik hastalığı olmayan 43 sağlıklı çocuk kontrol grubunu oluşturdu. Tüm çocukların rutin kontrollerinde alınan kan kreatinin, BUN, sistatin C, spot idrarda kreatinin, mikroalbümin, 24 saatlik idrarda kreatinin, protein ve mikroalbümin tetkiklerine ek olarak hastaların kan ve idrar örneklerinden BTP ve beta-2 mikroglobülin (B2M) çalışıldı. Serum BTP (S-BTP) ve idrar BTP (U-BTP) atılımını gösteren idrar BTP/kreatinin (U-BTP/kreatinin) ve fraksiyone BTP atılımları (FEBTP) hesaplandı.
Bulgular: Hasta grubunda S-BTP değeri kontrol grubuna göre anlamlı yüksek saptandı (0,36±0,14 vs 0,29±0,13, p: <0,001). U-BTP atılımını gösteren U-BTP/kreatinin ve FEBTP hasta grubunda kontrol grubuna göre anlamlı yüksek saptandı (sırasıyla; 87,69±107,90 vs 21,47±30,41 ve 0,44±0,71 vs 0,04±0,06, p: <0,001). Kronik böbrek hastalığı olan çocuklarda evre arttıkça S-BTP, U-BTP/kreatinin, FEBTP’ nin arttığı saptandı. Özellikle U-BTP/kreatinin ve FEBTP’ nin GFH ile kuvvetli negatif (sırasıyla p: 0,000, r: -0,690 ve p: 0,000, r: -0,784), sistatin C, idrarda protein, mikroalbümin ve B2M atılımlarıı ile kuvvetli pozitif ilişkili oldukları saptandı. Çoklu regresyon analizinde U-BTP/kreatinin değerinin en fazla idrar mikroalbümin atılımından olmak üzere (p: <0,001, t:5,670), S-BTP ve GFH değerlerinden etkilendiği görüldü.
Sonuç: Serum ve idrar BTP değerleri KBH olan çocuklarda artmış olup GFH’ deki bozulmayı göstermede ideal bir belirteç olabileceği düşünülmüştür.