Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SERKAN DURAN
Eş Danışman: GÜRKAN SERT
Danışman: Şefik Görkey
Özet: Tıbbi girişimlerden önce, hastanın onamının alınması, insanın kişiliğine, özgürlüğüne saygının sonucudur. Kendi bedeni üzerinde “kişilik hakkı ”na sahip olan kişinin bu hakkına saygı gösterilmesi zorunludur. Bu nedenle kişinin kendi beden bütünlüğüne karşı girişilen her türlü müdahaleye ve bu çerçevede cerrahi müdahale ve tıbbi incelemelere de karşı durma hakkı vardır. Tıbbi konularda bilgisi olmayan, hastanın serbest iradesi ile karar verebilmesinde hastanın aydınlatılması önemlidir. Hastanın vücudu üzerindeki hakkına bağlı olarak durumunu bilme ve öğrenme hakkı vardır; hastanın hastalığını ve kendisine uygulanacak tedavi çeşitlerini, bunların sakınca ve sonuçlarını öğrenmesi ile (aydınlatılması) hastanın serbest iradesi ile karar verebilmesi mümkün olabilir. Hastanın aydınlatılması hastanın kendi geleceği ile ilgili karar verebilme hakkının sağlanması açısından da önemlidir. Hastanın aydınlatılmış onamının alınmasının bazı durumlarında hekimin tedavi etme ödevi ile hastanın kendi geleceğini belirleme hakkı çatışabilmektedir. Hastanın aydınlatılması ile hastanın kişilik haklarının korunmasının yanında kişinin kendi geleceği ile ilgili karar verebilme hakkı da sağlanabilmektedir. Hasta aydınlatma ile kendi beden bütünlüğü üzerinde gerçekleştirilecek her türlü girişim ve bunun sağlayacağı ve yararlar ve vereceği zararlar konusunda bilgi sahibi olduktan sonra girişim konusunda kendi yaşamına uygun karar verebilme olanağına kavuşabilmektedir. Türkiye Cumhuriyeti’nin sağlık hizmetlerini ve kişi sağlığını ilgilendiren yasal düzenlemelerin oluşturduğu mevzuatta (sağlık mevzuatında) bazı tıbbi girişimler ile ilgili yasal düzenlemelere yer verilmiştir. Örneğin organ nakli, rahim tahliyesi, üremeye yardımcı teknoloji, gibi tıbbi girişimler ile ilgili özel yasal düzenlemeler bulunmaktadır. Bu konulardaki yasal düzenlemelerde kişinin aydınlatılmış onamı alınmadan tıbbi girişimde bulunulamayacağı konusunda hükümler yer almaktadır. Bu yasal düzenlemelerde yer alan aydınlatılmış onam ile ilgili hükümlerin kapsamı, sınırları, tıp etiği açısından değerlendirilecek ve bu çerçevede önerilere yer verilecektir. The requirement for obtaining the consent of the patient prior to medical interventions is a result of the respect for the persons and their liberty. Respecting the individual’s “right to self-determination” for his own body is compulsory. For this reason, the individual has the right to refuse any intervention interfering with his body integrity, including surgical and medical interventions. It is important to inform the patients who do not possess medical knowledge so that they can make their own decisions with free will. The patient, through his right to self-determination over his own body, has the right to know and to learn his medical condition; he has to be informed about his disease, the treatment modalities to be applied and their drawbacks and consequences so that he can act on his free will. Informing the patient is also important for securing the right of the individual’s right to decide for his own future. In certain conditions where informed consent is required, such a right may conflict with the duty of the physician to provide treatment. Informing patients secure both the personal rights and the individual’s right to decide for his own future. The patient is given the opportunity to decide for himself when he is informed about the interventions to be performed on his own body and the possible benefits and harms of such interventions. Legislations of the Turkish Republic regulating health care services and individuals’ health include regulations on certain medical interventions. Issues such as organ transplantation, therapeutic abortion, and assisted reproduction treatment have been addressed with specific regulations. These regulations include provisions which state that medical interventions can not be performed without the consent of the individual. The concept of informed consent and the scope and the limits of this concept in these provisions will be evaluated within the context of medical ethics and recommendations will be provided.