Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ZEYNEP ÖZER DİLBER
Danışman: Zeliha Nurdan Baysal
Özet:
Bu araştırmanın amacı, Almanya'da Baden-Württemberg eyaletinde, ilkokul 3'üncü sınıf Sachunterricht (Hayat Bilgisi) dersi programının nasıl uygulandığını; öğretimin planlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi aşamaları doğrultusunda anlamaktır. Nitel araştırma türlerinden betimleyici durum çalışması olarak tasarlanan bu araştırmanın çalışma grubu, kolay ulaşılabilir örneklem yöntemi ile belirlenmiştir. Baden-Württemberg eyaletinin başkenti Stuttgart şehrindeki üç ayrı ilkokuldaki toplam altı üçüncü sınıf öğretmeni çalışma grubunu oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış gözlem formu ve standartlaştırılmış görüşme soruları kullanılmıştır. Gözlem ve görüşmeler esnasında ses kaydı alınmış, gözlemler sırasında fotoğraf çekimi yapılmıştır. Sachunterricht öğretim programının yanı sıra okul öğretim planı, ders materyalleri, yazılı değerlendirme soruları, değerlendirmeye yönelik çeşitli belgeler de verileri desteklemek amacıyla öğretmenlerden temin edilmiştir. Gözlemlerden elde edilen veriler içerik analizi ile, görüşmelerden elde edilen veriler betimsel analiz ile çözümlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre Sachunterricht öğretiminde eylem odaklı öğrenme yaklaşımı benimsenmektedir. Öğretmenler günlük veya haftalık ders planı yapmakta; öğretim materyallerinin hazırlığında kendilerinin veya öğrencilerinin hazırlayacağı ya da getireceği materyallere yönelmektedir. Çeşitli öğretim strateji, yöntem ve teknikleri kullanmakta, bireysel farklılıklara yönelik farklı zorluk seviyesinde çalışmalar yapmakta ve genel olarak sınıflarını kullansalar da öğrencilere farklı mekanlarda öğrenme fırsatı sunmaktadır. Müze, kütüphane, spor derneği, polis, medya merkezi ve su şebekesi ile işbirliği yapmakta ve okul dışı öğrenme faaliyetleri düzenlemektedir. Öğretmenler değerlendirme sürecinde geleneksel ve alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerini bir arada kullanmakta, öğrenciye başarı notunu verirken yazılı yoklama ve performans değerlendirmelerin yanı sıra öğrencinin derse katılımını da dikkate almaktadır. Öğretim yılı boyunca yaptıkları ölçme sayısı öğretmene ve okula göre değişmektedir. Araştırma sonuçlarının Türkiye'de ve dünyanın çeşitli ülkelerinde ilkokullarda disiplinlerarası bir yöntemle öğretilen hayat bilgisi gibi bir dersin Almanya'da öğretim sürecinin nasıl olduğuna ilişkin bir bakış açısı kazandıracağı umulmaktadır.