PERAKENDE SEKTÖRÜNDE KÂRLILIĞIN EKONOMETRİK ANALİZİ: AYAKKABI FİRMASI ÜZERİNE BİR UYGULAMA


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ekonometri Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FIRAT CEM TAYHAN

Danışman: Şevket Işıl Akgül

Özet:

Teknolojik gelişmeler, hızlı nüfus artışı, sosyal ekonomik ve kültürel yapıda meydana gelen değişimler, tüketicilerin gereksinimlerini farklılaştırmakta ve yeni bir tüketim kültürü oluşturmaktadır. Onların gereksinimlerini karşılamak amacı ile yeni satış kanalları ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle, perakende sektörü dağıtım kanallarının arasında önemli bir yere sahiptir. Üretilen ürünlerin son tüketici ile buluşturulması perakendeci sayesinde olmaktadır. Perakende zincir mağaza sayılarındaki hızlı artışlar, market birleşmeleri, büyük firmaların perakende sektöründe faaliyete başlaması ve uluslararası firmaların yeni pazarlara yönelmeleri bu sektördeki rekabeti önemli oranda etkilemektedir. Ancak artan rekabet koşullarında firmaların kârlılıklarını arttırabilmeleri ve sektörde devamlılık sağlayabilmeleri önemlidir. Bu nedenle perakende sektöründe faaliyet gösteren firmalarda kârlılığı etkileyen değişkenlerin belirlenmesine yönelik çalışmalar giderek önem kazanmaktadır. Bu, hem mali hem de mikro düzeyde ekonominin verimliliğinin ve etkinliğinin belirlenmesi için önemlidir. Bunun nedeni, firmaların ana hedefinin kısa vadede maksimum kârlılık, uzun vadede ise bu kârlılığın sürekli olmasıdır. Bu çalışmada, perakende sektöründe faaliyet gösteren bir ayakkabı firmasının 2015-2018 yılları arasındaki günlük satış verilerinden yararlanılarak, brüt kârlılığı etkileyen ve böylece firmanın kârını maksimize edebilmesi için önemli olan değişkenlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın amacı doğrultusunda ekonometride Eşikli Otoregresif Model (TAR) ve Kendinden Uyarımlı Eşikli Otoregresif Model (SETAR) olarak adlandırılan doğrusal olmayan modeller ile veriler analiz edilmiş ve analiz sonuçları bulgular bölümünde geniş şekilde ele alınmıştır. -------------------- Technological developments, rapid population growth, changes in social economic and cultural structure, differentiate the needs of consumers and a new consumer culture form. New sales channels are emerging in order to meet their requirements. Therefore, the retail sector has an important place in the distribution channels. The products are being finalized by the retailer to the consumer. Rapid increases in the number of retail chain stores, market mergers, the start of large firms in the retail sector and the orientation of international companies to new markets affect competition in this sector.It is important that companies can increase their profitability and ensure continuity in the sector in increasing competition conditions. Efforts to determine the factors affecting the profitability of the companies in the retail sector are increasing. Determining the variables affecting the profitability of small firms is important in determining the efficiency and efficiency of the economy at both the financial and micro level. The main objective of the firms is the maximum profitability in the short term and the continuity of this profitability in the long term. In this study, it is aimed to determine the variables that affect the gross profitability and thus important for maximizing the profit of the company by using daily sales data of a shoe company operating in retail sector between 2015-2018 in Turkey. For the purpose of the study, data were analyzed with nonlinear models called as Threshold Autoregressive (TAR) and Self-Exciting (SETAR) model shortly in econometrics, and the results of the analysis are discussed extensively in the findings section.