Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2003
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Fatih Gedik
Danışman: MEHMET ALİ ÖZBUDUN
Özet:TÜRKİYE'DE 1990 SONRASI DIŞ BORÇLAR VE DIŞ BORÇLARIN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİLERİ Devletin ya da ülke içerisinde yerleşik kuruluş ve kişilerin,yabancı bir ülkeden veya uluslararası kuruluşlardan dış kredi şeklinde sağladığı sermaye akımlarına dış borçlanma denir. Dış borçlar Türkiye'nin en önemli sorunlarından biridir.Bununda temelinde sermaye yetersizliği yatmaktadır.Ülkenin üretim düzeyinin ve verimliliğinin düşük olması,tüketim meylinin ise yüksek olması sonucu elde edilen düşük gelirden tasarruflara ayrılan payın gerekli yatırımları karşılayamamasına neden olmaktadır. Dış borçların geçmişten beri mevcut haliyle büyük bir sorun haline geldiğini rahatlıkla ifade edebiliriz.Türkiye'de dış borçlanma da tasarruf yetersizliklerini gidermek değil,ödemeler bilançosu dengesini sağlamak asıl amaç olmuştur.Alınan dış borçlar uzun vadeli ekonomik gelişme stratejilerini desteklemekten ziyade,çoğu kez cari işlemler dengesi açığının azaltılması ve vadesi gelen borçların ödenmesi için kullanılmıştır.Bu zamana kadar kamu kesiminde israflı bir şekilde yapılan düzensiz harcamalar her yıl bütçe dengesini bozarak ülkenin kaynak ihtiyacını sürekli arttırmış ve bu durum dış borçları ekonomimiz açısından önemli bir sorun haline getirmiştir. Bu tez çalışmasında,özellikle 1990 yılı sonrası dış borçlar ve bu dış borçların ekonomik kalkınma üzerine etkileri incelenmektedir. Birinci bölümde,dış borçlanmanın tanımı yapılarak,dış borçlanmayla ilgili çeşitli kavramlar ve rasyolar ele alınarak dış borç ve dış yardım çeşitleri,dış borçlanma araçları ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir. İkinci bölümde dış borçlanmanın sebepleri ve gelişmiş ülkelerin g.o.ü.'ye borç vermelerinin nedenleri üzerinde durulmuş,aşırı borçlanmanın ülke içindeki ekonomik etkileri konu edilmiştir. Üçüncü ve dördüncü bölümde Türkiye'nin dış borçlarının gelişim süreci ve özellikle 2000 yılı sonrası ülke ekonomisinde yaşanılan gelişmeler ele alınmıştır. Beşinci bölümde dış borçların,ekonomik kalkınma,büyüme,üretim ve sosyal yapı üzerinde meydana getirdiği etkileri anlatılmış,borçlanmanın fiyatlar ve gelir dağılımı üzerindeki etkileri tartışılmıştır. GENERAL KNOWLEDGE Name and Surname Fatih Gedik Field Public Finance Programme Theory of Public Finance Supervisor Associate Professor M.Ali Özbudun Key Words External debts,Effects to economy ABSTRACT FOREIGN DEBT STOCK IN TURKEY AFTER 1990 AND THE IMPACT OF FOREIGN BORROWINGS ON THE ECONOMIC DEVELOPMENT OF THE COUNTRY Foreign debt stock is one of the crucial problem in Turkey. Capital inadequancy lies as the main reason of this problem. Because of the low level of income and the ineffiency in the production, and a high level of consumption , the savings are not sufficient for the required level of investments. Turkey's foreign borrowing mainly comes from the need to fund the current account which can be reflected in the balance of payments accounts. The foreign borrowings in Turkey had been used mainly for funding the deficits in the current accounts and for the rollover of the foreign debts. The uncontrolled expenditures in the public sector caused huge deficits in the budget and increased the need for extra foreign borrowing. In this thesis, the impact of foreign borrowings after 1990s, on Turkish economy is analyzed. In the first section, the description of the foreign borrowing is made, and certain concepts and ratios are taken into consideration, the types and tools of foreign borrowings are defined.In the second section, the reasons for external borrowings and the reasons why the developed countries are funding the emerging markets are explained, and the impact of the extra foreign borrowings on the development of the country are analyzed. In the third and fourth sections, the development period for the Turkey's foreign debts and especially the recent developments after 2000s on Turkish economy is in detail analyzed. In the fifth section, the foreign debts impacts on economic developments, on growth, on production, and on the social structures are explained.