Planlı dönemde kırsal kalkınma bağlamında bir girişim: Türkiye Süt Endüstrisi Kurumu (1963-1995)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Gökhan Gelegen

Danışman: RAHMİ DENİZ ÖZBAY

Özet:

PLANLI DÖNEMDE KIRSAL KALKINMA BAĞLAMINDA BİR GİRİŞİM: TÜRKİYE SÜT ENDÜSTRİSİ KURUMU (1963-1995) Bu çalışmada Türkiye’de planlı dönemin başlangıcında kurulan Türkiye Süt Endüstrisi Kurumu incelenmiştir. 1960’lı yıllara kadar devletin süt alanındaki müdahaleleri yalnızca yasa düzeyinde olmuş; Devlet Planlama Teşkilatı’nın kurulmasıyla birlikte kalkınma ve planlama kavramları oldukça önem kazanmış ve bu dönemde birçok yeni Kamu İktisadi Teşebbüsü kurulmuştur. Süt alanında faaliyet gösteren TSEK de bunlardan birisidir. TSEK Türkiye’de sütün endüstrileşmesine öncülük etmiş; tekel konumda olmamasına rağmen piyasayı düzenleyen bir role sahip olmuştur. Türkiye’nin birçok yerinde fabrika ve müesseseler kuran TSEK faaliyette olduğu dönem boyunca ilkel süt mandıraları ve özel süt endüstrisi kuruluşları ile rekabet halinde olmuştur. Bu tezde TSEK’in kurumsal analizi yapılarak; kalkınma planı ve kırsal kalkınma bağlamında belirlenen sorunlara çözüm getirip getiremediği araştırılmıştır. ABSTRACT AN ENTERPRISE IN THE CONTEXT OF RURAL DEVELOPMENT IN PLANNED PERIOD: TURKEY DAIRY INDUSTRY CORPORATION (1963-1995) In this study, Turkey Dairy Industry Corporation which was established at the beginning of planned period in Turkey was examined. Until the 1960s, the state’s intervention in the field of milk was only at the law level, development and planning concepts has gained considerable importance with the establishment of State Planning Organization and many new Public Enterprises was established in this period. One of those is TSEK which was operating in the filed of milk. TSEK which led to industrialization of milk in Turkey; had a regulating role in the market although it was not in the monopoly position. TSEK which establishing factories and establishments in many parts of Turkey, had been in competition with primitive dairies and private mik industry institutions. In this thesis, was investigated whether could redress the problems which was determined in the context of progress plan and rural development with institutional analysis of TSEK.