Modern Devlet İnşası Süecinde Türkiye ve İran'da Toprak Reformlarının Karşılaştırmalı Analizi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Atatürk İlkeleri Ve İnkılap Tarihi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ALİ TAMAHKAR

Danışman: Meral Balcı

Özet:

Modern devlet [nşası 20. Yüzyıldan [t[baren b[rçok ülkey[ meşgul etm[şt[r. Türk[ye’de

1923 yılında cumhur[yet[n [lanı ve İran’da 1925 yılında Rıza Han’ın kend[s[n[ şah [lan

etmes[ her [k[ ülken[n özel[nde değ[ş[m[n başlangıcıydı. Her [k[ ülkede modern ulus

devlet[ [nşası [ç[n çeş[tl[ reformlar yapmış ve uygulama alanı bulmuştu. Ancak yapılan

devr[m ve reformlara rağmen her [k[ ülke [ç[n büyük sorun olan kırsal kes[m[n kalkınma

konusu ..zümün başka b[r yerde aranmasına neden olmuştu. Toprak reformu, 19.

Yüzyılda gel[r eş[ts[zl[ğ[n[n yegâne sebeb[ olarak b[l[nmekteyd[ ve 20. Yüzyıldan [t[baren

Türk[ye ve İran’da ana gündem maddes[ hal[ne gelm[şt[. Türk[ye’de Mustafa Kemal

Atatürk’ün l[derl[ğ[nde başlayan devr[mler, b[rçok açıdan modern devlet [nşası [ç[n

yapılsa da yapılmak [stenen toprak reformu konusu TBMM’dek[ sert muhalefet yüzünden

1945 yılına kadar mecl[se gelemem[şt[. İran’dak[ reform g[r[ş[m[ [se, 1963 yılındak[

Şah’ın başlattığı Ak Devr[m adlı büyük reform g[r[ş[m[ne kadar başlatılamamış, büyük

toprak sah[pler[ ve ulema tarafından sert b[r şek[lde eleşt[r[lm[şt[.

Bu çalışmada her [k[ ülken[n toprak reformunda uyguladığı yaklaşımlar teor[k çerçevede

ele alınmış ve karşılaştırmalı anal[z şekl[nde ortaya konmuştur.