Türkiye’de enerji sektöründe dış ticaret açığı ve yenilenebilir enerji


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ömer Ayberk Cengiz

Danışman: MEHMET ŞİŞMAN

Özet:

Gelişmekte olan ülkelerin sanayi alanında ilerleme çabaları ve hamleleri beraberinde enerjiye duyulan ihtiyacı da arttırmaktadır. Teknoloji alanındaki ilerleme ve refah seviyesinin yükselmesi ile birlikte, bireysel enerji tüketimi yıllar içerisinde düzenli bir artış göstermiştir. Hazırlanan elektrik enerjisi talep formlarından söz konusu enerji ihtiyacının yıllar içerisinde giderek artış göstereceği anlaşılmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti, enerji alanında incelendiğinde ithalatçı bir ülke konumunda olduğu görülmektedir. Ülkenin ekonomisinde oluşan cari açığın ana sebebinin, enerji ithalatı olduğu görülmektedir. Enerji ihtiyacındaki düzenli seyreden artış göz önüne alındığında, mevcut bulunan cari açığın giderek artış göstereceği ve ekonomik göstergeleri olumsuz yönde etkileyeceği görülmektedir. Ülke ekonomisi için olumsuzluk teşkil eden bu sorunun giderlmesi için enerji ihtiyacınının mevcut kaynaklardan karşılanması gerekmektedir. Bu noktada bakıldığında ise sahip olunan fosil yakıt kaynakları söz konusu enerji talebini karşılama noktasında yetersiz kalmakta ve ayrıca ciddi bir çevre kirliliğinin de müsebbibi olmaktadırlar. Bu durum yeni enerji kaynakları üzerinde çalışılmasını elzem kılmaktadır. Yenilenebilir enerji, tükenmeyen bir enerji türü olup Türkiye Cumhuriyeti topraklarında verimli bir şekilde kullanıldığı taktirde enerji ihtiyacını karşılayabilecek potansiyele sahiptir. Özellikle sahip olunan yenilenebilir enerji kaynakları tam potansiyeli ile kullanıldığında ülkenin ihtiyaçlarını büyük ölçüde karşılayacağı ve dış ticaret açığını azaltıcı etkisi olacağı bu tezin ana fikrini oluşturmaktadır. Dış ticaret açığının büyük bir kısmının enerji kaynaklı olduğu düşünüldüğünde, yenilenebilir enerji üzerine yapılacak olan yatırımların bu açığın kapanmasında etkili olabileceği bu çalışmada gösterilmiştir. Aynı zamanda yenilenebilir enerji tesislerinin oluşumunda yerli üretim malların kullanımının devlet tarafından teşvik edilmesi ülkeye ithal girdiği azaltacağından dolaylı olarak da dış ticaret açığına olumlu etki edecektir. -------------------- Industrial developments in the developing countries bring the energy need alone with it. Together with the technological advancements and improving welfare, there has been a steady increase in individuals’ energy consumption. It is understood from the analysis on electric energy need that it will gradually increase in following years. The Republic of Turkey is an importing country in terms of energy supply. As a result, much of the country’s current account deficit can be attributed to energy import. In consideration of the anticipated increase in the energy need, the current account deficit may grow bigger unless no intervention is made to the current figure, other vise it will stand as a threat to the country’s economy. Moreover, available fossil fuel resources cannot satisfy the need and cause environmental pollution as well. Therefore, new energy resources should be carried on the table. Renewable energy is an infinite energy type and has the potential to meet the energy need if utilized efficiently across the country. The main idea of this thesis is that the renewable energy resources, especially when used with full potential, will meet the needs of the country to a large extent and will have a reducing effect on foreign trade deficit positively. Whereas energy import is a main cause for the foreign trade deficit, this study sets forth that investments in renewable energy will result in positive impact on it. In addition, indirect positive effects on the deficit are expected as import inputs will be reduced, thanks to the governmental incentives for the use of domestic goods in construction of the renewable energy facilities.