Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Temel Eğitim Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HANDE ARSLAN ÇİFTÇİ
Danışman: Gülden Uyanık
Özet:SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİM DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ: 48-66 AYLIK ÇOCUKLAR İÇİN UYARLAMA ÇALIŞMASI Bu araştırmanın amacı, A.B.D.’de 2014 yılında Squires ve meslektaşları tarafından 36-66 aylık okul öncesi dönem çocuklarının sosyal-duygusal gelişimlerini değerlendirmek ve risk altında olan çocukları belirlemek için geliştirilen ve ebeveynlerinin değerlendirmeleri ile doldurulan “Social-Emotional Assessment/Evaluation Measure-Preschool (SEAM)” (Okul Öncesi Sosyal-Duygusal Gelişim Değerlendirme Ölçeği) adlı ölçeğin dilsel eş değerlik, güvenirlik ve geçerlik çalışmalarını gerçekleştirmektir. Tarama modelinde planlanan araştırma, 2014-2015 eğitim ve öğretim yılında, İstanbul ili Avrupa yakasından Kağıthane, Gaziosmanpaşa ve Beşiktaş ilçeleriyle, Asya yakasından Kartal, Üsküdar, Ataşehir, Kadıköy ve Ümraniye ilçelerinde yer alan okul öncesi eğitim kurumlarında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı 4 özel, 8 resmi olmak üzere toplam 12 okuldan, 48-66 aylık 394 çocuk oluşturmuştur. Dilsel eşdeğerlik için gerçekleştirilen Pearson korelasyon analizi ve Wilcoxon testi sonucunda ölçekteki tüm maddelerin dilsel eşdeğerliğe sahip olduğu bulunmuştur. Ölçekte yer alan maddeler 16 uzmanın görüşüne sunulmuş ve ölçeğin kapsam geçerliğini sağladığı bulunmuştur. Ölçeğin kriter geçerliği belirlemek amacıyla “Okul Öncesi Sosyal Beceri Değerlendirme Ölçeği (OSBED)” kullanılmıştır. İki ölçek arasında Pearson Korelasyon katsayısına göre pozitif yönlü, yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur (r=,770, p< .01). Madde analiz işlemleri yapılmış ve tüm maddelerle toplam puan arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Ölçeğin güvenirliğini belirlemek iç tutarlık katsayısı hesaplanmış, ölçeğin tümü için Cronbach Alpha katsayısı 0,92 olarak bulunmuştur. Ayrıca ölçeğin test-tekrar test sonuçları arasında anlamlı ilişki olduğu bulunmuş ve Pearson korelasyon katsayısının 0,908 olduğu saptanmıştır. Bununla birlikte, ANOVA ve T-testi analizleri uygulanarak, çocukların OSGÖ puan ortalamalarının çeşitli değişkenler açısından farklılaşıp farklılaşmadığını belirlenmiştir. Buna göre, OSGÖ’den alınan puan ortalamaları arasından çocukların cinsiyet ve annelerinin öğrenim durumu değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık olduğu bulunmuştur. Diğer bir yandan, OSGÖ’den alınan puan ortalamaları arasından çocukların yaşları, okul öncesi eğitim alma süreleri, devam ettikleri okul öncesi eğitim kurumunun türü, kardeş sayıları, anne ve babalarının yaşı, babalarının öğrenim durumu, annelerinin çalışma durumları ve aile gelir düzeyi değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık olmadığı bulunmuştur. Yapılan analizler doğrultusunda, Okul Öncesi Sosyal-Duygusal Gelişim Değerlendirme Ölçeği (OSGÖ)’nin Türkçe dilsel eşdeğerliğe sahip olduğu ve alanda ilgili kişiler tarafından kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Okul Öncesi Eğitim, Sosyal-Duygusal Gelişim, Okul Öncesi Sosyal-Duygusal Gelişim Değerlendirme Ölçeği. ABSTRACT SOCIAL-EMOTIONAL ASSESSMENT/EVALUATION MEASURE (SEAM): TURKISH ADAPTATION STUDY FOR CHILDREN 48-66 MONTHS The aim of this research is to carry out language equivalence, reliability and validity studies of “Social-Emotional Assessment/Evaluation Measure-Preschool (SEAM)” which is completed by parents and developed to evaluate social-emotional development of 36-66 month-old preschool children and detect at-risk children by Squires and colleagues in 2014 in the U.S.A. This research was carried out with survey method. Study group included 48-66 month-old 394 preschool children who continue their education in 12 schools (4 private and 8 public) of Ministry of National Education in Kağıthane, Gaziosmanpaşa and Beşiktaş districts on the Europe side and Kartal, Üsküdar, Ataşehir, Kadıköy and Ümraniye districts on the Asia side of Istanbul in 2014-2015 school year. As a result of Pearson correlation analysis and Wilcoxon Test, it was found that all items in the scale have language equivalence. As results of 16 field experts’ opinions on the scale’s items, the scale was found to have content validity. To determine the scale’s criterion validity, “Preschool Social Skill Assessment Scale” was used. According to Pearson correlation coefficient between two scales, it was found a positive significant relation (r=,770, p< .01). Item analysis was applied and it was found out that all the correlations between the items and the scale’s total score are significantly related. To determine reliability, an analysis of internal consistency was conducted using Cronbach Alpha model and Cronbach Alpha found was 0,92. Additionally, it was found there is a significant relation between test and retest scores and determined that Pearson correlation coefficient between them is 0,908. In addition, by conducting ANOVA and T-test analyses, it was determined that whether children’s mean scores differ according to some variables. It was found that children’s mean scores significantly differ according to their gender and educational level of their mothers. It was also found that children’s mean scores do not significantly differ according to children’s age, duration of preschool education, type of preschool education institution, number of siblings, age of mother and father, mother’s working condition and family economic level. In line with these analyses, it was concluded that Preschool Social-Emotional Assessment/Evaluation Measure has Turkish language equivalence and is a reliable and valid scale which can be used by related people in the field. Key Words: Preschool Education, Social-Emotional Development, Social-Emotional Assessment Evaluation Measure.