Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Nihan Akgüç
Danışman: CELAL YARCI
Özet:MUĞLA İLİN’DE AĞIR METAL KİRLİLİĞİNİN TESPİTİ İÇİN PYRACANTHA COCCINEA ROEM. (ROSACEAE)' NIN BİYOMONİTÖR OLARAK KULLANILMASI Bu çalışma, Muğla İli merkezinde ağır metal kirliliğinin boyutlarını ortaya koymak ve Pyracantha coccinea Roem. (Ateş dikeni) bitkisinin biyomonitör ve fitoremediasyon amaçlı olarak kullanıp kullanılamayacağını da saptamak amacıyla yapılmıştır. Pyracantha coccinea örnekleri Muğla’da dört farklı mevkide bulunan toplam 34 lokaliteden 2006 vejetasyon periyodunda toplanmıştır. Yıkanmış ve yıkanmamış yaprak örnekleri ve dal örneklerinde Pb, Cd, Cu, Zn, Fe, Mn, Ni değerleri ICP-OES ile ölçülmüştür. Yapılan ölçümler sonucunda, ortalama kurşun değeri en fazla sanayi bölgesi mevkinden alınan, dal örneklerinde saptanmıştır, en düşük değer ise, yine sanayi bölgesi mevkinden alınan, yıkanmış yaprak örneklerindedir. Bu değerler sırasıyla 14,929 ± 1,227 μgg-1dw ve 5,602 ± 1,471 μgg-1dw ‘dır. Kadmiyum birikiminin, en yüksek değere çevre yolu mevkinden toplanan, yıkanmamış yaprak örneklerinde ulaştığı tespit edilmiştir. Bu değer 0,359 ± 0,0598 μgg-1dw’ dır. En düşük ortalama değer ise, sanayi bölgesi mevkinden alınan, yıkanmış yaprak örneklerinde 0,163 ± 0,0418 μgg-1dw olarak tespit edilmiştir. Bakır birikiminin ortalama en yüksek miktarı, çevre yolu mevkinden alınan, dal örneklerinde 5,887 ± 0,039 μgg-1dw olarak tespit edilmiştir. En düşük değer ise yine çevre yolu mevkinden toplanan, yıkanmış yaprak örneklerinde 5,199 ± 0,032μgg-1dw olarak ölçülmüştür. Çinko miktarı, en fazla şehir içi mevkinden toplanan, dal örneklerinde en düşük ise, yine şehir içi mevkinden toplanan, yıkanmış yaprak örneklerinde saptanmıştır. Bu değerler sırasıyla 15,568±1,660 μgg-1dw ve 8,9954 ± 1,318 μgg-1dw’dır. Demir değeri en yüksek sanayi bölgesi mevkinden toplanan, yıkanmamış yaprak örneklerinde tespit edilmiş olup, bu değer; 9,532 ± 1,679 μgg-1dw; en düşük ise çevre yolu mevkinden toplanan, dal örneklerinde saptanmıştır ve 1,725 ± 0,538 μgg-1dw değerindedir. Mangan birikimi, en yüksek çevre yolu mevkinde ve burada bulunan lokalitelerden toplanan yıkanmamış yaprak örneklerinde tespit edilmiştir. En düşük değer ise, şehir içi mevkinden alınan dal örneklerinde tespit edilmiştir. Değerler sırasıyla 0,999 ± 0,156 μgg-1dw, 0,397 ± 0,139 μgg-1dw’ dır. Nikel miktarı en fazla sanayi bölgesi mevkinden alınan, yıkanmamış yaprak örneklerinde; en düşük miktar ise, şehir içi mevkinden toplanan, dal örneklerinde bulunmuştur. Değerler sırasıyla, 14,340 ± 1,586 μgg-1dw ve 4,0457 ± 0,509 μgg-1dw’dır. Pyracantha coccinea’nın Pb, Cd, Cu, Zn, Fe, Mn, Ni için biyomonitör özellik gösterdiği ayrıca, ağır metal arıtımı için, fitoremediasyon amaçlı olarak kullanılabileceği anlaşılmıştır. ABSTRACT USING OF PYRACANTHA COCCINEA ROEM. (ROSACEAE) AS A BIOMONITOR FOR DETERMINATION OF HEAVY METAL POLLUTION IN MUĞLA PROVINCE This study was carried out for finding out of the measures of the heavy metal pollution in Muğla Province and if it can be used of Pyracantha coccinea Roem. (Firehorn) as a biomonitor and phytoremediation. Pyracantha coccinea samples were collected from thirtyfour localities in four different areas of Muğla province during vegetation period in 2006 year. The Pb, Cd, Cu, Zn, Fe, Mn, Ni concentrations in washed and unwashed leaf samples and unwashed branch samples were measured by ICP-OES. As the result of measurements, the average highest value of Pb was determined in the branch samples which were collected in industrial area. The lowest values were measured in washed leaf samples which were collected in industrial area. The values were 14,929 ± 1,227 μgg-1 dw and 5,602 ± 1,471 μgg-1dw. The average highest value of Cd accumulation has been reached in unwashed leaf samples which were collected in highway. The value was 0,359 ± 0,0598 μgg-1dw. The lowest value was detected as 0,163 ± 0, 0418 μgg-1dw, in washed leaf samples which were found in industrial area. The average highest value of copper accumulation was determined in the brach samples which were taken in highway as 5,887 ± 0,039 μgg-1dw. The lowest value was measured as 5,199 ± 0,032 μgg-1dw in washed leaf samples which were collected in highway. The highest zinc amount was measured in the branch samples which were collected in city center locality, whilst the lowest was measured in the branch samples which were collected in city center. The values were15,568 ± 1,660 μgg-1dw and 8,9954 ± 1,318 μgg-1dw. The average highest Fe value was determined high level in unwashed leaf samples which were collected in industrial area. This value was 9,532 ±1,679 μgg-1dw. The lowest value was measured in the branch samples which were collected in highway and this value was 1,725 ± 0,538 μgg-1 dw. The highest value of manganese accumulation was measured in unwashed leaf samples which were collected in highway. The lowest value was determined in the branch samples which were taken in city center locality. The values were 0,999 ± 0,156 μgg-1dw and 0,397 ± 0,139 μgg-1dw. The average highest level of nickel was determined high level in unwashed leaf samples which were collected in industrial area. The lowest value was determined in the branch samples which were collected in city center locality. The values were 14,340 ± 1,586 μgg–1 and 4,0457 ± 0,509 μgg-1 dw. It was proven that Pyracantha coccinea can be used as a biomonitor species for these heavy metals. It was also observed that this species could be used for phytoremediation procedure.