Avrupa Birliği sağlık politikaları ve Avrupa Birliği’ne üyelik sürecinde gerçekleştirilen uyum mevzuatlarının aday ülkelerin sağlık sistemleri üzerindeki etkileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Semra Bütüner

Danışman: MERT UYDACI

Özet:

Sosyal politikalar içerisinde en önemli ve kritik noktayı oluşturan sağlık konusu, Avrupa Birliği (AB) Anayasa’sında tatmin edici bir şekilde yer alamamıştır. Anayasa, AB sağlık gücünü/otoritesini, “halk sağlığı konularında ortak güvenlik kaygıları” ve “insan sağlığının korunması ve geliştirilmesi” olarak iki alana ayırmıştır. Anayasa’da sağlık politikaları, üye ülkelerin yetki alanı içerisinde bırakılmıştır. AB’nin yetkileri daha çok halk sağlığı alanında olup, paylaşılmış, destekleyici ve koordine edici özellik taşımaktadır. Ekonomik, siyasal ve sosyal bir bütünleşmeye dayanan AB’ye üyelik sürecinde pek çok alanda uyum mevzuat çalışmaları yürütülmektedir. Bu mevzuatlar aday ülkelerin başta ekonomik olmak üzere, siyasal ve sosyal yapılarında değişimler meydana getirmektedir. Aday ülkelerdeki sağlık sektörünün belli bölümlerinde harcanan kaynakların seviyesi AB’ne giriş sürecinden etkilenebilmektedirler. Örneğin ilaç fiyatları, sağlık işgücü v.b. Pazar ekonomisine geçişte yaşanan mali problemler, sosyal ve ekonomik eşitsizliklerde artışlar gibi istenmeyen etkiler aday ülkelerdeki sağlık durumunu olumsuz etkileyebilmektedir. Aday ülkelerin, temel sağlık göstergeleri AB ülkelerinin gerisinde kalmaktadır. Aday ülkelerdeki geçiş sürecinde rekabet önceliği sağlık alanı dışına kaydığından sağlığa yapılan harcamalar azalmıştır. Bu bilgiler doğrultusunda çalışmamızda öncelikle AB’nin sağlık politikası ele alınacaktır. Daha sonra, AB’ye üyelik sürecindeki aday ülkelerin geçiş aşamasında uyguladıkları uyum mevzuatlarının sağlık üzerindeki etkileri incelenecektir. Araştırmada, AB’nin son genişleme süreci olan 2004 yılında Birliğe üye olan 10 ülke incelenecektir. (Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Estonya, Letonya, Litvanya, Polonya, Slovakya, Slovenya, Malta ve Kıbrıs). Veriler, Avrupa İstatistik Kurumu olan EUROSTAT tarafından hazırlanan temel sağlık göstergelerinden alınacaktır. Anahtar Kelimeler: Avrupa Birliği, Sosyal Politikalar, Sağlık Politikaları, AB’ne Üyelik, Uyum Mevzuatları. SUMMARY THE EUROPEAN UNION HEALTH POLICYS AND THE EFFECTS OF CONFORMITY REGULATIONS WHICH REALIZED IN THE PROCESS OF MEMBERSHIP OF EU ON THE HEALTH SYSTEMS OF APPLICANT COUNTRIES. In social politics, the most important and critical point is health subject did not take a satisfying place in the EU Constitution. The Constitution, divided The EU Health power/authority in two areas as: “common security cares about the public health subject” and “defence and improving of human health”. In Constitution, health politics are given the authorization of the member countries. Most of authorities of EU is about public health area and its mission is being shared, as a supporter and a coordinator. The process of being a member of EU which is based on economic, political and social integration, in most of area congruity regulation studies is being enforced. These regulations make differences mainly in the economic structure, also in political and social structure of the applicant countries. The level of the certain department of used up sources of health sector in the applicant countries can be affected by the process of access to EU. For example: the cost of the medicines, health labour. Undesirable affects like financial problems that occurred while pass by to market economy, increasing of social and economic inequalities can affect negative to health condition of the applicant countries. Basic health indicators of applicant countries are behind the EU countries. Health expenses of the applicant countries are decreased because of the primacy of competition slide out of health sector in the transition process. In the direction of these information, first of all I will discuss the health politics of EU in my study. Afterwards, I will search the effects of congruity regulations of the applicant countries in the process of EU congruity, on the health. In my research, 10 country that jointed to EU in 2004 (that was the last development process of EU ) will be analysed. (Czech Republic, Hungary, Estonia, Latvia, Lithuania, Poland, Slovakia, Slovenia, Malta, Cyprus). Data will be taken from the basic health indicators were prepared by EUROSTAT which is a Europe Statistic Institution. Key Words: European Union, Social Politics, Health Politics, Membership to EU, Congruity Regulations.