Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2002
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: Doğan Ahmet İzer
Danışman: MUZAFFER DARTAN
Özet:Tez i Türkiye'de Hava Ulaştırma sektörü geçen 20 yılda yüksek büyüme göstermiştir. Bu büyümenin sebepleri sektörü 1983 yılında serbestleştirilmesi ile yakından bağlantılıdır. Avrupa Birliği'de benzeri bir serbestleşme yaklaşımına "Tek Pazar" politikası çerçevesinde girmiştir. Avrupa Birliği'nin 1980'lerin sonunda başlayan bu çalışması Avrupa Ortak Havacılık Alanın ile sonuçlanmıştır. Hem Türkiye'deki, hem de Avrupa Birliği'ndeki hava ulaştırma pazarı yakın zamanda hızlı şekilde büyümüş ve hava ulaştırması Türkiye ve Avrupa Birliği arasında başlıca ulaşım yöntemi olmuştur. Bu tezde, Türkiye'deki ve Avrupa Birliği'ndeki hava ulaştırma sektörlerini ve genel ulaştırma planları içindeki yerlerini karşılaştırmayı amaçladım. Yine Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne katılımı durumda sektörün rekabet gücünü ölçülmesi hedeflenmiştir. Bu doğrultuda, Avrupa Birliği bürokratları, Hava ulaştırma sektöründeki yöneticiler ile görüşülmüştür. Türk hükümetinin ve Avrupa Birliği'nin resmi belgeleri incelenmiş; hava ulaştırma ile ilgili pazarlama ve ekonomi alanında yapılan araştırmalar değerlendirilmiştir. Türkiye'de hava ulaştırma sektörü uluslar arası alanda rekabetin yoğun olduğu ancak iç pazarın ise tek bir havayolu tarafından kontrol edildiği bir görünüm arz etmektir. Öte yandan, Avrupa Birliği'nde ise hem iç pazarda hem de dış pazarlarda rekabet yoğun olduğu görülmektedir. Avrupa Birliği'nin hava ulaştırma alanındaki politikası her ne kadar için bazı eksikler olsa da genel anlamda tutarlıdır. Türkiye için, böyle bir politikadan söz etmek mümkün değildir. Türkiye hava ulaştırma sektörünün en büyük sorunu sermaye eksikliği olup, eğer yukarıda belirtilen 2 eksiklik giderilebilirse, Türk hava ulaştırma sektörü Avrupa Ortak Havacılık Alanında rekabet edebilir duruma gelecektir. ABSTRACT Air transportation in Turkey as sector has grown considerable in the last 20 years. This growth is linked with the liberalization of the sector in 1983. In European Union under the auspices of single market, a similar liberalization movement started in late 1980's, which ended up with the creation of European Common Aviation Area. Both markets showed considerable growth and air transportation is now the main mode of transportation between Turkey and European Union. I have aimed to compare the aviation sectors of both Turkey and European Union including the overall transportation policies, in order to evaluate the competitiveness Turkish civil aviation sector after a possible integration of European Common Aviation area. In this research, I have interviewed European Union officials, civil aviation sector's executives and researched European Union and Turkish government documents. I have reviewed literature on air transportation economics and marketing. Turkish aviation sector is competitive in international markets but displays monopolistic character in domestic and some international markets. European Common Aviation Area is much more competitive and spots, where monopolistic situation do exist, are limited. Overall aviation policy of European Union is coherent but there are major gaps. In Turkey, such policy does not exist including a master transportation policy. Also access to capital markets poses a barrier for Turkish aviation sector. Overall, Turkish air transportation sector could be in a competitive position in or against European Common Aviation Area, provided that a master transportation policy is created and the issues relating to capital is resolved.