Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ZEHRA KAYA
Danışman: Aynur Can A.
Özet:İnsanın tarihi yolculuğunu gözlemleyebileceğimiz en iyi ürünler şehirlerdir. Birlikte yaşama kültürü ve medeniyet çevresindeki tartışmalar dün olduğu gibi bugün de gündemin ön sıralarındadır. Etkili ve iz bırakan şehirler içinde kendine yer bulan İstanbul, 8000 yıllık geçmişe uzanan yerleşimi ile zengin bir kültürel içeriğe sahiptir. Bu araştırmada Türk İslam medeniyet havzasının merkezi İstanbul'un etki alanı içinde gelişmiş Anadoluhisarı köy içi mahallesi incelenmiştir. Mekân çözümlemesi kapsamında öncelikle; şehir, mekân, kültür ve medeniyet kavramlarının tanım ve kapsamları açıklanmıştır, ardından şehir-kültür, kültür-medeniyet, medeniyet-şehir ilişkisi konusundaki yaklaşımlar verilmiştir. İstanbul Boğaziçi mekânının arka planı tarihi süreç içinde ele alınmıştır. Literatür taraması yapılmış, görsel arşiv oluşturulmuştur. Anadoluhisarı mekânsal çözümlemesi, sosyal dokuyu çözümlemeye dönük olarak mülakat tekniğinde yapılan alan araştırmasıyla desteklenmiştir. Mekânın taşıdığı fiziki özellikler, tarihi süreçte yaşamış insan unsuru ve birikimli kültür ortamı mekânlara has bir yerli kimlik meydana getirir. Yapılan incelemede elde edilen verilere göre; Anadoluhisarı'nın oluşum süreçleriyle, geçmişiyle bağ kuran bir mekân bütünlüğüne sahip olduğu tespit edilmiştir. Anadoluhisarı mahallesinin; alternatif bir yaşam pratiği ve kentlilik bilincinin artırılmasına örneklik teşkil edebilecek bir sosyal dokuya sahip olduğu ve yerel bir organizasyon ortaya koyduğu etüt edilmiştir. Elde edilen bulgular, Anadoluhisarı kültürel yapısının medeniyet değerlerini bünyesinde barındıran, bu değerleri besleme ve geleceğe taşıma potansiyeli olan bir yerleşim mekânı olduğunu göstermektedir. -------------------- Cities are the best products for observing historical voyage of humanity. The debates on the culture of coexistence and civilization are today high on the agenda as they were in the past. As one of the influential and impressive cities, Istanbul has a rich cultural heritage with human settlement dating back to 8,000 years ago. The present study examines the Anadoluhisarı village inner neighborhood which has evolved under the influence of Istanbul as the center of the Turkish-Islamic civilization basin. As part of the spatial analysis, the concepts of city, space, culture and civilization were made and their scopes were delineated in the first step before moving on to describe the approaches to the relationships between city and culture, between culture and civilization, and between civilization and city. The historical background of the place of Bosporus was discussed. The literature survey was performed and a visual archive was created. The spatial analysis of Anadoluhisarı was supported with the field research conducted in the form of interview to analyze the social texture. The physical characteristics of a place, human beings who lived there in the past and the accumulated cultural heritage pave the way for the formation of indigenous identity unique to that place. The findings of the study revealed that Anadoluhisarı has a spatial integrity which connects it to its formation process and its past. It was demonstrated that the Anadoluhisarı neighborhood has a social texture that can serve as a model for an alternative living practice and increased awareness for urbanity and it is characterized with an indigenous organization. The study results indicated that Anadoluhisarı is a settlement that accommodates civilization assets in its cultural structure and has a potential for nurturing these assets, ensuring their survival in the future.