Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Mert Küçükvardar
Danışman: ÖZHAN TİNGÖY
Özet:Günümüzde teknoloji bağımlılığının alt alanlarına yönelik dar bir çerçevede farklı disiplinlerden pek çok araştırma yapılmaktadır. Bu çalışmada bilgisayar, akıllı telefonlar, tablet, televizyon vd. teknolojik araçlar ve internet tabanlı uygulamalar gibi geniş bir alana yönelik çeşitli kullanım durumları araştırılmıştır. Teknoloji kullanım alışkanları çerçevesinde kullanıcıların teknoloji bağımlılık semptom düzeylerini ölçmeye yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirilmiş olup genel kullanıcılar düzeyinde uygulanmıştır. Literatür taraması sonrası ele alınan araştırma genel tarama modeline göre yürütülmüştür olup geliştirilen 32 madde ve 6 faktörden (Kullanım ve zaman, Teknolojik istila, Bağımlılığı benimseme, Teknolojik saplantı, İletişim sarmalı/döngüsü, Ruhsal ve zihinsel değişkenler) oluşan teknoloji kullanım alışkanlığı ölçeği, 948 teknoloji kullanıcısına uygulanmıştır. Araştırmada pek çok önemli sonuca ulaşılmıştır. Cinsiyete göre yapılan değerlendirmelerde, kadınlar erkeklere oranla genel teknolojiyi kullanma ve teknolojiye zaman ayırma bakımından daha istekli, erkekler kadınlara oranla teknolojik bağımlılığı benimsemeye daha yatkın, kadınlar erkeklere oranla teknolojik araçlara saplantılı olmaya daha yatkın, kadınların erkeklere oranla teknolojilerden ruhsal ve zihinsel olarak etkilenebilme potansiyelinin daha fazla olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca birçok demografik ve kullanım verisine göre fark ve ilişki bulunmuştur. Araştırmada aynı zamanda teknoloji bağımlılığı semptom düzeylerine göre ölçümlemeler yapılmış bu bağlamda araştırmaya katılan teknoloji kullanıcılarının ii ölçeğin geneline verdikleri cevaplar çerçevesinde orta düzey bağımlılık semptomları gösterdiği tespit edilmiştir. Teknoloji bağımlılığı birçok farklı disiplinden çalışma gerektiren ve tam anlamıyla çözümlenmeyi bekleyen bir konu. Bu doktora çalışmasında geliştirilen teknoloji kullanım alışkanlığı ölçeğinin literatürdeki teknoloji bağımlılık araştırmalarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. -------------------- Nowadays, a lot of research is being carried out from different disciplines in a narrow framework for the sub-fields of technology addiction. In this study, the use of technological tools such as computers, smartphones, tablets, televisions and internetbased applications were investigated. Within the framework of technology usage habits, a valid and reliable measurement tool was developed to measure the level of technology dependence symptom of users and applied at the level of general users. After the literature review, the research was carried out according to the general scanning model and developed to the technology usage habit scale consisting of 32 items and 6 factors (usage and time, technological invasion, adoption of technology addiction, technological obsession, communication spiral/cycle and mental variables) was applied to 948 technology users. Many important conclusions have been reached in the research. It has been shown that in gender assessment, women are more willing to use and spend time to general technology than men, men are more likely to adopt technological addiction than women, women are more likely to be obsessed with technological tools than men, as mentally and spiritually, women are more affected by technology than men. In addition, differences and correlations were found in many demographic and usage patterns. The study also measured the levels of technology addiction symptoms. It was determined that the technology users participating in the study showed moderate level dependence symptoms within the scope of the answers given to the overall scale. iv Technology dependence is an issue that requires work from many different disciplines and is expected to be fully resolved. It is thought that the scale of technology usage habits will contribute to the research of technology addiction in the literature.