Futbol kulüplerinin markalaşma süreci: Türkiye ve dünya futbol kulüpleri üzerinden karşılaştırmalı bir analiz


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MERVE TETİK

Danışman: Ebru Özgen

Özet:

Küreselleşme, pazarlama alanında yaşanan değişim, teknolojinin durdurulamayan gelişimi, işletmeler arasındaki rekabetin hızla artması kurumlar açısından marka olmanın önemini ortaya çıkarmıştır. Marka olmanın önemi arttıkça markalaşma çabaları da önem kazanmaya başlamıştır. 1990’lı yıllarla birlikte endüstriyel bir evrimden geçen futbol kulüpleri spor kulübünden öte birer şirket haline gelmiştir. Futbolda endüstriyelleşmenin getirdiği şirketleşme, kulüplerin marka olmalarını da zorunlu hale getimiştir. Dolayısıyla markalaşma çabaları kurumsal birer işletme haline gelen ve global pazarda yer almak isteyen futbol kulüpleri için de önem arz etmeye başlamıştır. Endüstriyelleşmeyle birlikte markalaşmanın önemini kavrayan kulüpler, markalaşma ekseninde bir spor kulübünden çok daha öte faaliyetlerde bulunmaya başlamışlardır. “Futbol Kulüplerinin Markalaşma Süreci: Türkiye ve Dünya Futbol Kulüpleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Analiz” isimli bu çalışma Avrupa’nın ve Türkiye’nin en değerli futbol kulüpleri üzerinden yapılmıştır. Bu tezin birinci bölümünde marka ve markalaşmaya ilişkin kavramlar ele alınarak markalaşma stratejileri ve medya ile ilişkisi bakımından değerlendirilmeye alınmıştır. İkinci bölümde futbol olgusunun küreselleşmeden önceki durumu ve günümüzde endüstriyel bir iş haline dönüşümü esnasında endüstriye eklemlenen yapısı ve bu bağlamda değişim gösteren yapısal ve finansal boyutları incelenmiştir. Çalışmanın üçüncü ve son bölümünde ise Avrupa ve Türkiye’deki futbol kulüplerinin, yapıları belirlenen markalaşma kriterleri çerçevesinde, nasıl ve ne şekilde faaliyet gösterdikleri karşılaştırmalı analiz yöntemi bağlamında değerlendirilmiştir. Tezin sonuç kısmında ise hipotez bulgularına bağlı olarak Türkiye’deki futbol kulüplerine global bir marka olmak için neler yapılması gerektiğiyle ilgili bir model sunulmuştur. ABSTRACT Globalization, changes occuring in the field of marketing, unstoppable advancement of technology and fast increase of competition between companies revealed the importance of becoming a brand in terms of corporatipns. Branding efforts became more crucial as the importance of branding increased. Undergoing an industrial evolution in the ‘90s, the football clubs became more of a company than sports clubs. The incorporation introduced by industrialization in football made it obligatory for the clubs to become brands. Thus, branding efforts also became more crucial for the football clubs becoming a corporate institution and striving to be involved in the global market. Understanding the importance of branding with industrialization, the clubs began to engage in activities much more beyond a sports clubs in terms of branding. This study titled “Branding Process of Football Clubs: A Comparative Analysis Between Turkish and World Football Clubs” is based on the most valuable European and Turkish football clubs. In the first chapter of this thesis, concepts related to brand and branding are discussed and assessed in terms of branding strategies and media. In the second chapter, the state of football phenomenon prior to globalization and the structure articulated with the industry during today’s transformation to an industrial job as well as the structural and financial dimensions changing within this context are investigated. The third and final chapter of the study assesses how and in what ways the European and Turkish football clubs operate in accordance with the branding criteria with determined structures within the context of a comparative analysis method. The conclusion section of the thesis presents a model related to what the football clubs in Turkey should do in order to become a global brand based on the hypothesis findings.