Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BÜŞRA UZUN
Danışman: Ahmet Koç
Özet:
Amaç : Çalışmamızda çocuk hematoloji
polikliniğinde takibi yapılan kronik immün trombositopenik (İTP) ve kronik
otoimmün hemolitik anemili (OİHA) ve Evans sendromlu (ES) hastalarda immün
yetmezlik ve immündisregülayon durumlarının görülme sıklığını tespit etmek ve
bu hastaların tedavilerden nasıl faydalandıklarının ortaya çıkarılması amaçlanmıştır.
Gereç ve
Yöntem: Çalışmamız
kesitsel bir çalışmadır. Çalışmaya Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve
Araştırma Hastanesi Çocuk Hematoloji ve Onkoloji polikliniğinde 2012-2020
yılları arasında tanı almış kronik İTP, OİHA ve ES’li çocuk hastalar dahil
edildi. Hastaların klinik bilgileri, tetkik sonuçları, aldıkları tedaviler ve tedaviye
yanıtları ile ilgili bilgiler hasta dosyalarından alındı. Next
generation sequence (NGS) yöntemi ile çalışılan 1500 genin çalışıldığı
immün disregülayon ve otoimmüniteyle ilişkili genetik sonuçları hasta dosyalarından
alındı.
Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 43 İTP, 4
OİHA, 4 EVANS sendrom tanılı toplam 51 kronik otoimmün sitopenili hastaların
tanı yaşı ortalaması 5,32±3,71 yıl olarak hesaplanmıştır. Tüm hastaların
%72,5’i kızdır. Hastaların 30 tanesinde (%58) immundisregülasyona yol açan
hastalıklar açısından mutasyon analizi yapılabilmiş ve 19 tanesinde (%63) bir
mutasyon saptanmıştır. Evans sendromu olan üç hastanın birinde mutasyon
yok iken, ikisinde sitotoksit T lenfosit ilişkili antijen (CTLA4) heterozigot
(HET) mutasyonu vardır. OİHA tanısı olan dört hastanın birinde mutasyon
bulunamamıştır. Birinde CTLA4 HET, birinde FAS HET,
birinde ise rekombinaz aktive edici gen 1 (RAG1) HET
mutasyonu bulunmuştur. İTP tanısı olan 23 hastanın ise 9’unda mutasyon yoktur.
14 İTP’li hastada ise şu genlerde heterozigot mutasyonlar saptanmıştır:
nod-like receptor pyrin domain-containing 2 (NLRP2), adenosine
deaminase acting on RNA (ADAR), autoimmune regulator (AIRE), apoptotic
protease activating factor 1 (APAF1), cluster of differentiation (CD36), deticator
of cytokinesis 8 (DOCK8), DOCK8 + RAG2, DOCK8 +AIRE , DOCK8 + NLRP1, glycoprotein
1b-alfa (GP1BA), Lipopolysaccharide-Responsive Beige like Anchor
protein (LRBA), perforin (PRF1), sintaxin binding
protein (STXBP2) + NLRP1. Mutasyon görülen 14 İTP
hastası ile mutasyon görülmeyen 9 İTP hastası arasında yaş, cinsiyet, akraba
evliliği, sık enfeksiyon geçirme öyküsü, alerji, tanı sırasındaki kan
sayımı değereleri, immünglobulin seviyeleri, CD3, CD19, CD16-56 seviyeleri,
kanama şiddeti, başvuru şikayeti, oto antikor pozitifliği ve aldığı tedaviler
açısından fark saptanmamıştır.
Sonuç: Çalışmamız, kronik İTP’li çocukların
önemli bir kısmında patojenik veya muhtemelen patojenik genetik varyantların
tespit edilebileceğini gösterdi. Bu durum gene özgü tedaviler uygulanarak hasta
yönetiminin iyileştirilmesini sağlayabilir.
Anahtar
Kelimeler: immün
trombositopenik purpura, otoimmün hemolitik anemi, next generation sequence,
Evans, immündisregülayon