Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Temel İslam Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2009
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NUH MEHMET GÜZEL
Danışman: Safi Arpaguş
Özet:Tezimiz giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde Menkabe ve Menakıbnâme kültürü ile beraber kaynaklarda geçen şekliyle Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi’nin hayatı aktarılmıştır. İlk bölümde Mustafa Fevzi B. Numan’ın hayatı ve eserleri ile beraber; Nakşibendiyye tarikatı, Nakşibeniyye tarikatında Halidiyye kolu ve kısaca Halid-i Bağdadi’nin hayatı, Halidilikte de Gümüşhanevi kolunu incelemiş bulunmaktayız. Musatafa Fevzi b. Numan’ın Hediyyetül Halidin isimli eserinde geçtiği şekliyle Ahmed Ziyaeddin Günüşhanevi’nin çocukluğundan itibaren hayatını, hocalarını, şemaili dediğimiz fiziki özellikleriyle ahlaki özelliklerini, Gümüşhanevi’ye ait menakıbları, talebelerinin memleketlerinin isimleriyele listesi, talebelerinin ve kendisinin başından geçen olaylar ve hatıraları, tasavvufi esasları, düşünceleri ve özlü sözlerini de aktarmış bulunmaktayız. Manzum olan ( şiir şeklinde ) eserde ayrıca Allah Teala’ya münacat Peygamber Efendimiz’e naat ve Nakşibendiyye tarikatının silsilesi (şeyhlerin mürşidlerin isim listesi) kendisinin Gümüşhanevi’ye yazdığı kasideler ve en sonunda da farsça medhiyelerle eseri bitirmektedir. ABSTRACT Our thesis has got a two parts. At the entrance chapter with a manaqıbname, its culture, and Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi’s life story has been explained. At the first chapter we studied about Mustafa Fevzi B. Numan’s life and his works, Nakshi sects, halidiyye department in Naqshi sect, Halid-i Bağdad-i’s life story and Gümüşhanevi department of Halidiyye. Also we studied about, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi’s life since his childhood like at the Mustafa Fevzi b. Numan’s book, Hediyyetül Halidin; his teachers, his appearence, his character, stories whichs belong to him, his pupils name and their countries list, his experiences, his memories, sufism rules, his thoughts, his aphorisms. At the work which has been written at the style of poem, there is a begging to Allah. Also there are praisings to prophet Mohammad, series of Nakşibendiyye sect, ( list of the names of mullahs). There are long poets whichs was written about Gümüşhanevi. At the end he finishes his work with the praisings whichs were written in Persian.