• Ana Sayfa

Selçuklularda istihbarat faaliyetleri

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Türk Tarihi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YAVUZ DELİBALTA

Danışman: Sadi Süleyman Kucur

Özet:

XI-XIII. yüzyıllar arasında hüküm süren Selçuklular, siyasi ve askerî mücadelelerin bir gereği olarak istihbarata önem verip bu hususta faaliyetlerde bulunmuşlardır. Bu çalışmada Selçuklu istihbaratının kurumsal yapısı, haber almada yararlanılan görevliler ve bunların vasıfları ele alınıp, kuruluş devrinden başlatılarak iç, dış ve askerî alanlarda başvurulan istihbarat ve casusluk yöntemleri örneklerle açıklanmıştır. Selçukluların maruz kaldıkları faaliyetlere, bunlara karşı alınan tedbirlere ve istihbarat zafiyetlerine de yer verilmiştir. Selçuklularda istihbaratın kurumsal işleyişi yanında, sultanlar, devlet adamları ve askerî komutanların özel olarak haber alma ve casusluk faaliyetlerine başvurdukları görülmektedir. Casuslar ve haberciler yanında elçiler, tüccarlar ve esirler de her zaman potansiyel bir istihbarat kaynağı olarak değerlendirilmiştir. ABSTRACT In the Seljuq Empire, which prevailed between XI-XIIIth centuries, a lot of importance was attached to intelligence and accordingly some actions were made to this end. In this study, the organizational structure of the intelligence of the Seljuqs, the qualifications of staff that was assigned to obtain information as well as espionage methods that were adopted in interior, foreign and military fields since the begining of the foundation were clarified. Also the counter-precautions that were taken against the actions to which Seljuqs were exposed and intelligence weaknesses were dealt with. Besides the organizational functioning of the intelligence in the Seljuq state it is seen that specifically apply to intelligence and espionage activities of the sultans, dignitaries and military commanders. Besides spies and messengers envoys, traders and captives is always evaluated as a potential source of intelligence.