Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AYGÜL OKÇUOĞLU
Danışman: Üzeyir Aslan
Özet:Lügaz, özel isimler dışında kalan her türlü şeyin sorulduğu divan edebiyatı nazım şeklidir. Ilk olarak Arap edebiyatında ortaya çıkmış ve Fars edebiyatına geçmiştir. Divan edebiyatına ise 15. yüzyılda girmiştir. 18. yüzyılda ise Türk edebiyatında en parlak zamanını yaşamıştır. Şairler divanlarına aldıkları lügazları Elgâz başlığı altında toplamışlardır. Ayrıca bu mecmuanın derleyeni Sıdkî Efendi’de olduğu gibi, mecmua derleyenler tarafından kendi edebi zevklerine göre lügazlardan mecmualar meydana getirilmiştir. Bu çalışmada Millet Kütüphanesi Ali Emirî Manzum 567’de kayıtlı lügaz mecmuasının 284a-328a varakları arasında bulunan 267 lügaz çeviriyazı yöntemiyle Latin harflerine aktarılmış ve incelenmiştir. Mecmuanın ilgili kısmında şâiri bilinmeyen 61 lügazla, 46 farklı şâire ait 206 lügaz bulunmaktadır. Çalışmamız “Giriş”, “İnceleme” ve “Metin” olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Giriş Bölümünde Türk edebiyatında lügazın yeri ve lügaz ile muammâ arasındaki, lügaz ve bilmece arasındaki benzerlik ve farklar hakkında bilgi verilmiştir. İnceleme Bölümünde 267 lügaz hakkında genel bir değerlendirme yapıldıktan sonra lügazların içerik ve şekil özellikleri ele alınmıştır. Metin Bölümünde ise 284a-328a varakları arasında yer alan 267 lügazın çeviriyazımı gerçekleştirilmiştir. -------------------- Lügaz is the verse form of divan literature in which all kinds of things except private names are asked. Lugaz first came to exist in Arabic literature and passed to Persian literature. introduced in Divan literature in the 15th century, has experienced it’s most productive time in Turkish literature in the 18th century. The poets gathered the lügaz under the Elgâz title. Furthermore, poets gathered selected elgaz and formed magazines according to their own literary tastes, as Sıdkî Efendi did in this particular magazine. In this study, 267 lugaz, between 245a-280a foils, from lugaz magazine which is registered in ali emri manzum 567 in the National Libraryn transferred into the Latin letters by using transliteration method and analyzed. In the relavant part of the mecmuan there are 61 lügaz with an unknown lava, and 206 lügaz belonging to 46 different lanes that lived in 15th, 16th, 17th, 18th and 19th centuries. Our study consists of three sections: “Introduction”, “Review” and “Conclusion”. In the Introduction Section, the place of lügaz in Turkish literature and the differences between lügaz and muammâ and riddles and information about the lügaz in some divanses which are transferred to Latin letters are indicated. After a general analysis about 267 lügaz in the review section, the content and shape features of lügaz are discussed. In the Text Section, 267 lügaz translations were made between 245a-280a foils.