Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Mehmet Ertik
Danışman: GÜLDEN SAĞOL YÜKSEKKAYA
Özet:Bu çalışma, Tercüme-i Tefsîr-i Ebü’l-Leys-i Semerkandî adlı eserin Nuruosmaniye Kütüphanesindeki 297.1=94.35 numarada muhafaza edilen nüshasının 143 numaralı 4. cildinin 103b/12 – 154b/12 varakları üzerinde yapılmıştır. Ahmed-i Dâî, bu eserinde Ebü'l-Leys es-Semerkandî'nin Arapça olarak yazdığı tefsir çalışmasını tercüme etmiştir. Fakat eseri sadece tercüme etmemiş, eserin birçok yerine ilaveler yaparak onu geliştirmiş ve adeta yeniden oluşturmuştur. XIV. yüzyıl sonu ile XV. yüzyıl Eski Anadolu Türkçesi ürünü olan tercümede Arapça ayetlerin altında tefsirleri verilerek oluşturulmuş ve okumayı kolaylaştırmak amacıyla bazı kelimeler harekeli olmakla birlikte, eserin hemen hemen tamamı harekesizdir. Eser, Ahmed-i Dâî tarafından yazılmış ve Hicrî 1204-1206 yıllarında İbrahim b. Yusuf tarafından istinsah edilmiştir. Giriş, Metin, Dizin, Tıpkıbasım olarak dört bölümden oluşmaktadır. 1-Giriş bölümünde, Ahmed-i Dâî ve Ebu’l-Leys-i Semerkandî ile ilgili bilgiler yer almaktadır. Ayrıca eserin dil özellikleri üzerinde durulmuştur. 2-Metin bölümünde, transkripsiyonlu metin bulunmaktadır. Metinde okumayı kolaylaştırma ve anlam bütünlüğünü sağlama amacıyla noktalama da yapılmıştır. 3-Dizin bölümünde transkripsiyon yapılmış metinde yer alan tüm kelime ve kelime grupları verilmiş ve anlamları verilmiştir. 4-Tıpkıbasım bölümünde de metnin karşılaştırılmasını sağlamak amacıyla çalışmaya konu olan bölümün transkripsiyonlu metni verilmiştir. SUMMARY The thesis is a language studying about a part of Tercüme-i Tefsîr-i Ebü'l-Leys es-Semerkandî belonging to Ahmed-i Dâî, which was booked in 143 number in Nuriosmaniye library. In this work, Ahmed-i Dâî translated the tefseer studying Ebü'l-Leys es-Semerkandî wrote in Arabic. However, he did not only translate the work but also developed by adding and virtually rebuilt it. In the translation which is an old Anatolian Turkish work at the end of the XIV. Century and XV. Century, the tefseers were given below the Arabic verses, and in order to make reading easier some words have harekes(the signs used to give some sounds in Arabic letter), but the work has almost any harekes. The work was written by Ahmed-i Dâî and was rewritten by İbrahim b. Yusuf in about Hegira 1204-1206. This studying consists of four parts, which are introduction, text, index, facsimile. 1. the introduction part: ın this part there are information about Ahmed-i Dâî ve Ebu’l-Leys-i Semerkandî. Moreover, the language specifications of the work have been emphasized. 2. the text part: this part includes the text with transcription. Punctuation marks were used in order to make reading easier and provide the meaning wholeness of the text. 3. the index part: in this part all the words and the word series in the text made transcription were given and their meanings were also given 4. the facsimile part: in this part, the text with transcription of the part we have studied was given for the purpose of collating the text.