Bir iletişim aracı olan ambalajın tüketici tercihine etkisinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Matbaa Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MUSTAFA İNCE

Danışman: Mehmet Oktav

Özet:

BİR İLETİŞİM ARACI OLAN AMBALAJIN TÜKETİCİ TERCİHİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ Bir ürünün ticari açıdan başarılı olup olmaması ambalajının o ürünü satıp satamayacağına da bağlıdır. Bu ise ürünün ambalajının kullanıma uygunluğu, şekli, grafiği, seçilen baskı renkleri, baskı cinsi ve kalitesi, mürekkep kalitesi, kullanılan malzemenin cinsi ve kalitesine bağlıdır. Ancak anılan tüm bu unsurlar ambalaj maliyeti üzerine doğrudan etkilidir. Bazen çok ucuz ve kaliteli bir ürün yüksek maliyetli ambalajlandığı için satılamamaktadır. Bunun nedeni ambalajı sipariş eden satın almacıların veya tasarımcıların maliyete etki eden faktörleri tam bilmemesinden kaynaklanmakta, ürünün gereksiz yere maliyetini arttırmakta dolayısıyla satışını düşürmektedir. Ayrıca bu durum fazladan hammadde, emek ve zaman kaybına neden olmaktadır. Yapılan çalışmada anılan bu kayıpların önüne geçilecek şekilde satın almacıların veya tasarımcıların satış-maliyet ilişkisi konusunda bilinçlendirilmesi ve ürünle ilgili doğru ambalajı seçmelerine katkı sağlanması amaçlanmıştır. Konuyla ilgili Türkçe ve yabancı kaynaklardan detaylı bilgi taraması yapılarak, çalışmanın teorik kısmı oluşturularak amabalajla ilgili bilgiler ve tüketicinin satınalma kararları ve satınalma aşamasındaki davranışları incelendi. Çalışmanın denel kısmının birinci aşamasında Ülke çapında ünlü olan yöresel bir şekerleme ürününün karton, metal, plastik ve ahşap hammadde kullanarak şekil ve grafik açıdan farklı özelliklerde ambalajı yapıldı. Aynı ürünün bu farklı ambalajlı halinin 100 denek üzerinde ürünü tercih etme sebepleri tespit edildi. Çalışmanın denel kısmının ikinci aşamasında aynı deneklere ürün ambalajının satınalma kararında yapı, şekil ve renk bakımından tercihlerini etkileyen unsurların neler olduğu bir anket uygulaması ile tespit edildi. Bulgular çizelge ve grafikler şeklinde gösterilerek konuyla ilgili kişi ve kuruluşlara yararlı bir kaynak oluşturulmaya çalışıldı. ABSTRACT ANALYZING EFFECT OF THE PACKAGE THAT IS A COMMUNICATION DEVICE TO CONSUMER PREFERENCE The commercial success of a product depends on whether the packaging can make the product sell or not. This in turn depends on the convenience, shape, graphic design, chosen print colors, print type and quality, ink quality, type and quality of material used. However the mentioned factors directly affect the packaging cost. Sometimes a cheap and high quality product cannot be sold because of its high packaging cost. This results from the lack of knowledge of purchasing agents or designers on the factors affecting the cost and it causes the cost of the product to rise unnecessarily and decreases the sales. Moreover, this condition causes loss of extra raw materials, workforce and time. This study will help inform the purchasing agents and designers about the sale-cost relation in order to prevent the losses mentioned and contribute to the correct packaging choice. Detailed literature review on related Turkish and foreign sources is completed and theoretical part of the study is formed. Knowledge about wrapping and consumers buying decisions and behaviors are examined. On the first stage of empiric phase of the study, countrywide famous local candy product is wrapped with some different carton, metal, plastic and wooden materials. All the packages, which have different shapes and graphic designs, tested by 100 respondents and their preferred is determined. On the second stage of empiric phase of the study, a questionnaire is conducted on the same respondents to determine which were the factors affecting the buying decision according to the structure, shape and color of the wrapping. Findings are shown as chart and graph to create a useful source for the concerned people and institutions.