Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Geleneksel Türk El Sanatları Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Mahir Kurtulan
Danışman: Şehnaz Biçer
Özet:Orta ve Batı Asya coğrafyasına özgü Mürekkep resimlerinde görülen üslup dili, Minyatür Sanatı içerisinde izlenen bazı eserlerin, ortaklık ya da benzerlikleri ile kişilik kazanan tasarım eğilimlerinin, özel bir yoğunlaşması olarak düşünülebilir. Bu resimlerdeki tanımlayıcı tasarım eğilimlerinden en önemlisi, çizgisel değerlerin resimlerin ana ifade biçimine hâkim olduğu bir kompozisyon yapısı ile çözümlenmesidir. Hayal gücüne dayalı betimlemelerde görülen bu ifade biçimi ile önemli bir kola ayrılan Minyatür Sanatı, sanat tarihi terminolojisine Mürekkep Resimleri terimi ile girmiştir. Orta Asya steplerinde süregelen Hayvan Üslubu geleneğinden başlayıp, sarayların en sanatsal resimlerine dönüşen bu üslup, etkilendiği tüm kültür ortamlarından beslenerek, 16.yy.’da olgunluk seviyesine ulaşmış ve Osmanlı kültür ortamında Saz Üslubu olarak kullanılmıştır. Doğada izlenebilen hayvan figürlerinin, hayal dünyamızda var olan efsanevi canlılar ile buluştuğu ve sahnelerinin ikonografik bir coğrafyada geçtiği bu üslup, mücadele sahnelerinde görülen devinim ve enerji ile her zaman önemli bir merak konusu olmuştur. Bu sebeple, tezin genel amaçları şu şekilde belirlenmiştir; • Mürekkep resimlerinin çıkış noktalarını arayarak tasarım eğilimlerini saptamak, • İnanç sistemlerinin bu üslup üzerinde gösterdiği değişiklikleri saptamak, • Orta ve Batı Asya bölgelerine özel, perspektif kurallarından bağımsız gelişen ağırlık ve hareket biçimlerini belirlemek, • Eserlerin ve figürlerin yapısal çözümlemelerini yapmak, • Mücadele sahnelerinde görülen tasarım kurgusunu, iki karşıt gücün karşılaşarak oluşturdukları devinimi, yerçekiminden bağımsız, havada uçar gibi görülen sahnelerde karşılaşan figür çözümlemelerini yapmak, • Eserlerde görülen figür ve motiflerin bir araya gelerek oluşturdukları kompozisyon düzeni ve mekân duygusu üzerine çalışmak. Bu alanda yapılacak yeni çalışmalara ilham olmak, bu tezin en büyük temennisi olarak belirlenmiştir. -------------------- The language of style in the Ink (Mürekkep) Art can be considered as a spesific concentration of design trends based on the some works’ resemblance and collectiveness in Miniature Art. The most significant descriptive design trend in this style is; the analysis via composition structure in which the linear works and drawings have the dominance. Having seen on the figurations based on the imagination, this style of expression carries the Miniature Art into a considerable path. Thus the Miniature Art takes its place in the terminology of history of art with Ink Art term. The Ink works, which comes from the Animal Style traditions of Central Asian steppes and transforms into greatest artistic works of palaces, was effected by all the cultural environments it has been in and has reached to the maturity level in 16th Century and was called Saz Üslubu in Ottoman cultural environment. This style has always been a mistery because of motion and energy in fight scenes, where the animal figures in which can be seen in the nature meet the imaginery creatures in iconographic lands. Therefore, the aim of this thesis is determined for; • Analyzing the origins of Ink Works and researching its design tendencies, • Researching the effects of belief systems on this style, • Determining the spesific Central and Inner Asian forms of weight and movement, which is developed distanced from the perspective rules. • Analysing the structures of works and figures, • Analysing the figures which can be seen in; design strucrures in fight scenes, motion made by two counter power, scenes distanced from the gravity. • And lastly, studying on the composition and sense of space which the figures and motifs created in works of art. Being an inspiration for the new studies is the greatest aim of this thesis.