Kamu Hastanelerinde Çalışan Hemşirelerin Afetlere Hazır Oluşluk Durumları Ve Psikolojik Sağlamlıkları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Sevim Karakış

Danışman: Kamer Gür

Özet:

Amaç: Bu çalışmanın amacı, kamu hastanelerinde çalışan hemşirelerin afetlere hazırlık algılarını ve psikolojik sağlamlıklarını belirlemektir. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı - ilişki arayıcı türdeki bu araştırmanın evrenini İstanbul ili Anadolu yakasında bulunan beş farklı eğitim ve araştırma hastanesinde görev yapan hemşireler (N=2549) oluştururken, örneklemi olasılıklı örnekleme yöntemi ile belirlenmiş ve gönüllü olarak araştırmaya katılmayı kabul eden 631 hemşire oluşturmuştur. Veri toplama araçları; 23 soruluk anket formu, afetlere hazırlıklı olma durum skalası, Hemşirelerde Afete Hazırlık Algısı Ölçeği (HAHAÖ) ve Connor Davidson Psikolojik Sağlamlık Ölçeği (CD-RISC) dir. Veriler; sayı, yüzde, ortalama, independent sample t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Tukey ve Pearson Korelasyon Analizi Testi kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Araştırma sonucunda hemşirelerin yaş ortalaması 29,7±7,2 bulunurken, çoğu kadın (%84,8), 2-5 yıllık deneyime sahip (%37,4), lisans mezunu (%66,4) ve servis hemşiresi (%74,2) dir. Hemşirelerin bireysel afet hazırlığı planı olanlar % 8,2 oranındadır. Afet türleri arasında müdahale esnasında mesleki yetkinliklerine en çok doğal afetlerde (%51,8), en az tehlikeli madde kazalarında (%33,3) güvendikleri görülmüştür. Hemşirelerin afetlere hazırlıklı olma durumuna göre kendilerine verdikleri puan ortalaması 4,99±2 (min-max: 0-10 puan) dir. CD-RISC puan ortalamaları 2,67±0,5(min-max: 0-4 puan) ve HAHAÖ puan ortalamaları 3,80±0,6 (min-max: 1-5puan) dir. HAHAÖ toplam puanı ile CD-RISC toplam puanı arasında pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu görülmektedir. Sonuçlar: Hemşireler kendilerini afete hazır olma durumlarında ‘orta düzeyde’ yetkin görmelerine karşılık, HAHAÖ’ne göre algıları yüksektir. Hemşirelerin psikolojik sağlamlıkları orta düzeydedir. Psikolojik sağlamlık artıkça afete hazırlık algıları da artmaktadır. -------------------- Aim: The purpose of this study is to determine perceptions of preparedness to disaster for nurses working in public hospitals and their psychological resilience. Materials and method: The universe of this descriptive research was composed of nurses (N = 2549) who were working in five different education and research hospitals located on the Anatolian side of Istanbul; the samples was determined by the method of probabilistic sampling and 631 nurses who voluntarily agreed to participate in the study. The data were collected by a questionnaire with 23 items, Disaster Preparedness Scale, Disaster Prepared Perception Scale for Nurses (DPPS) and Connor Davidson Psychological Resilience Scale (CD-RISC). Data were evaluated using number, percentage, average, independent sample-t test, one way variance analysis (ANOVA), Tukey and Pearson Correlation Analysis Test. Findings: At the end of the study, it was found out that the mean age of nurses is 29,7±7,2, the vast majority of them are women (%84,8), with an experience of 2-5-year (%37,4), and with a bachelor’s degree (%66,4), and (%74,2) are service nurses. Individual disaster preparedness of nurses – those who have a disaster preparedness plan at home - %8,2. During the response to the disaster, it was seen that, of all the disaster types, they were most competent at natural disasters (51,8%) and least competent at hazardous material accidents (33,3%). The average score the nurses gave themselves for their preparedness for disasters is 4,99 ± 2 (min-max: 0-10 points). The mean score of CD-RISC is 2.67 ± 0,5 (min-max: 0-4 points) and the mean score of DPPS is 3.80 ± 0,6 (min-max: 1-5 points). There is a positive correlation between the total score of DPPS and the total score of CD-RISC in nurses. Results: Although nurses see themselves moderately competent in disaster preparedness situations, their perception levels of disasters, according to the Disaster Preparedness Perception Scale for Nurses, are high. The psychological resilience of nurses is medium-level. As their psychological resilience increases, their perceptions of disaster preparedness are increasing.