Süt ve karışık dişlenme dönemindeki çocuklarda tükürük laktoferrin, kortizol ve α-amilaz düzeylerinin anksiyete ıle ilişkisinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Betül Korkmaz

Danışman: EBRU IŞIK ALTURFAN

Özet:

Amaç: Diş hekimi ve diş tedavisinden kaynaklanan anksiyete hemen her çocukta karşılaşılan bir sorun olup çocuklarda diş hekimi korkusu hasta yönlendirilmesi bakımından sorun oluşturmaktadır. Çalışmamızda süt ve karışık dişlenme döneminde çocuklardan alınan tükürük örneklerinde tükürüğün koruyucu proteinlerinden laktoferrin ile bu çocuklarda dental muayene ortamının yaratmış olduğu stresin değerlendirilmesi amacıyla α-amilaz ve kortizol değerlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: M.Ü.Dişhekimliği Fakültesi Pedodonti ABD’na başvuran ve dental muayeneleri yapılan süt ve karışık dişlenme dönemindeki 50 adet çocuğun anksiyete düzeyleri Frankl Davranış Skalasına göre değerlendilmiş ve tükürük örnekleri toplanmıştır. Tükürük örneklerinde tükürük akış hızı hesaplanmış; kortizol, α amilaz ve laktoferrin tayinleri ELİSA yöntemiyle tayin edilmiştir. Bulgular: Çalışmamızın sonuçlarına göre DMFT-dft indeksleri ile tükürük kortizol, laktorferrin ve amilaz miktarları arasında anlamlı pozitif korelasyon bulunmuştur. Ayrıca tükürük kortizolü ile amilaz ve laktorferrin düzeyleri arasında ve amilaz ile laktorferrin düzeyleri arasında anlamlı pozitif korelasyon bulunmuştur. Çocuklar Frankl Davranış Skalasına göre sınıflandırıldığında tükürük akış hızı, DMFT-dft indeksleri ile tükürük kortizol, α amilaz ve laktoferrin değerleri arasında bir fark bulunmamıştır. Sonuç: Tükürük laktoferrin, amilaz ve kortizolü ağız diş sağlığını yansıtabilme açısıdan önemli bir potansiyale sahip olmakla beraber tükürük kortizolünün ve amilazının dental anksiyeanksiyete ile ilişkisinin ortaya konması için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır. Anahtar Kelimeler: Laktoferrin, kortizol, α amilaz, anksiyete, tükürük SUMMARY Aim: Anxiety due to dentists and dental therapy is a problem encoun tered in almost every child and fear of the dentist becomes a problem in terms of directing patients. The aim of this study is to measure the levels of lactoferrin, α-amylase and cortisol in saliva of children in primary and mixed dentition in to evaluate their relation with stress due to dental examination. Material and Methods: The study was conducted in 50 children in primary and mixed dentiton who attended Department of Pedodontics in M.U. Faculty of Dentistry. The children were evaluated clinically and according to Franklin Behavior Scale. Lactoferrin, amylase and cortisol levels in saliva were measured using commercial ELISA kits and salivary flow rate was calculated. Results: Positive correlations were found between DMFT-dft indexes and salivary cortisol, laktorferrin and amylase levels. There was significant and positive correlation between cortisol and amylase and between amylase and lactoferrin levels. When the children were classified according to Franklin Child Behavior Scale no differences were found between salivary flow rate, salivary cortisol, DMFT-Dft index, α-amylase and lactoferrin levels. Conclusion: Salivary lactoferrin, α-amylase and cortisol may be suggested as important parameters that reflect oral health but more studies are necessary to clarify the relation between dental anxiety and α-amylase and cortisol in saliva. Key Words: Lactoferrin, cortisol, α-amylase, anxiety, saliva