Milletlerarası Özel Hukukta navlun sözleşmesi

---

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ZEYNEP ÖZGENÇ

Danışman: Sibel Özel

Özet:

Çalışmamızın konusu “Milletlerarası özel hukukta navlun sözleşmesi” ile ilgilidir. Eşyanın taşınmasına ilişkin sözleşmelere uygulanacak hukuk, Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Kanunu madde 29’da düzenlenmektedir. Dolayısıyla, ilgili hüküm uyarınca, yabancı unsurlu navlun sözleşmesine uygulanacak hukukun tespitinde öncelikle tarafların kararlaştırılacağı hukuk dikkate alınmaktadır. Ayrıca, hukuk seçiminin yokluğu halinde sözleşmenin kurulduğu anda taşıyıcının esas işyerinin bulunduğu ülke aynı zamanda yüklemenin veya boşaltmanın yapıldığı ülke ya da gönderenin esas işyerinin bulunduğu ülke ise bu ülkenin sözleşmeyle en sıkı ilişkili ülke olduğu hükme bağlanmaktadır. Buna karşılık, halin bütün şartlarına göre eşyanın taşınmasına ilişkin sözleşmeyle daha sıkı ilişkili bir hukukun bulunması halinde sözleşmeye bu hukukun uygulanacağı kabul edilmektedir. Bu anlamda, Anglo-Amerikan Hukuku’nun kendine has yapısı ile birlikte Avrupa Birliği Hukuku da irdelenerek, çalışmamızda Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Kanunu madde 29’un uygulanmasından dolayı ortaya çıkan ve çıkabilecek durumlar ele alınmıştır. Ayrıca, navlun sözleşmesinin ifasında önemli bir işlevi haiz olan kıymetli evrak niteliğindeki konişmentoya uygulanacak hukukun tespitine ilişkin Türk Hukuku’ndaki sorunlara da değinilmiştir. Bu bağlamda, milletlerarası özel hukuk kapsamında konişmento navlun ilişkisine de yer verilmiştir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu madde 1237/III itibarıyla, konişmentoda, yolculuk çarteri sözleşmesine gönderme varsa, konişmento devredilirken çarter partinin bir suretinin yeni hamile ibrazının da gerekli olduğu hükme bağlanmaktadır. Bu takdirde, çarter partide yer alan hükümler nitelikleri el verdiği ölçüde, konişmento hamiline de ileri sürülebilmektedir. Dolayısıyla, milletlerarası özel hukukta uygulamada sık rastlanılan bir durum olması sebebiyle, çarter sözleşmesinde yer alan hukuk seçimi, yetki ve tahkim şartının konişmentoda yer alan atıf kaydı yoluyla geçerliliği meselesi ayrıca incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: Navlun Sözleşmesi, Konişmento, Hukuk Seçimi, Yetki Şartı, Tahkim Şartı ABSTARCT The subject of thesis is contract of affreightment in Private International Law. Article 29 of The Code on Private International Law and Civil Procedure sets forth applicable law in contracts of carriage and for the affreightmant contracts, well as. This rule provides the freedom to choice the applicable law for the transport contract. If the parties did not make a valid choice-of-law agreement the law of country where the principal place of business of the carrier is situated at the time of conclusion of the contract has been considered to be the law which has the closest connection with the contract if at the same time that country is the country where the goods are loaded or unloaded, or the country where the sender’s principal place of business is situated. On the other hand, in consideration of all circumstances if there is a law more tightly related to the contract, instead of the provisions in second and third clauses, that particular law shall govern. In this regard, this thesis was attempt an identify the case that arise or may arise in practice of Article 29 of The Code on Private International Law and Civil Procedure, by examining European Union Law and Anglo-American Law. Additionally, this thesis was adressed the problems in Turkish Law regarding to determining the applicable law to bill of lading, having important function during the performance of affreightment contract. Also, it was included the relationship between affreightment contracts and bill of lading under Private International Law. Article 1237/III of Turkish Commercial Code No. 6102 states that if the bill of lading refers to a voyage charter, when transferring bill of laidng, a copy of therelevant charter party should also be submitted to the new holder. In that case, the carrier can rely on the provision of charter party, to the extent that they are applicable, aganist the new holder. In this sense, this study eximaned the validity of choice of law, jurisdiction and arbitration clause incorporated by reference into bill of ladings by reason of problem encountered in practice under Private International Law. Key Words: Affreightment Contract, Bill of Lading, Choice of Law, Jurisdiction Clause, Arbitration Clause