Basınç ülseri risk değerlendirme araçlarının kullanılması: Bir meta-analizi çalışması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NURAY BARIŞ

Danışman: ŞULE ALPAR

Özet:

1. Basınç Ülseri Risk Değerlendirme Araçlarının Kullanılması: Bir Meta-Analizi Çalışması Nuray BARIŞ, Şule ECEVİT ALPAR, Hemşirelik Esasları A.D. Amaç: Çalışmada, basınç ülserlerinin oluşma riskinin değerlendirilmesi amacıyla kullanılan araçların etkinliğinin araştırıldığı çalışmalar sistematik bir şekilde literatürün taranması ile tespit edilerek meta-analiz ile değerlendirilmesi ve bu çalışmalar ışığında risk değerlendirme araçlarının basınç ülseri insidansını düşürüp düşürmediğinin ortaya konulması amaçlandı. Yöntem: Dahil edilecek çalışmaların belirlenmesi için literatür taraması Ulusal ve Uluslar arası veri-tabanlarında ve dahil edilen çalışmaların kaynakçalarında; amaca uygun belirlenen anahtar kelimelerin Türkçe ve İngilizce çeşitli kombinasyonları kullanılarak 15.04.2016-15.10.2016 tarihleri arasında yapıldı. Dahil edilme kriterlerine uyan 34 çalışma meta-analize alındı. Verilerin analizinde Comprehensive Meta-Analysis programının orjinal sürümü kullanıldı. Bulgular ve Sonuç: Analiz sonucunda basınç ülseri risk değerlendirme araçlarının etkinliğini, insidansa etkisini ve tahmin etme kapasitelerini araştıran çalışmalar ayrı başlıklarda gruplandırılarak toplamda dokuz meta-analiz gerçekleştirildi. 2007-2017 yılları arasında yayınlanmış 33 makale ve bir tezden elde edilen bulgular kullanıldı. Örneklemi on dört ülkeden 85.983 kişi oluşturdu. Dahil edilen çalışmaların üçü deneysel, 31’ i tanımlayıcı dizayndadır. Çalışmaların biri hariç hepsi hastanede yürütülürken, en çok yoğun bakım hastalarıyla çalışılmıştır. On iki farklı, üç modifiye edilmiş toplamda on beş ölçek kullanılmıştır. En çok veriye sahip ölçekler Braden ve Waterlow’ dur. Toplamda 52 farklı bulgu elde edildi. Ölçeklerin insidansa olumlu etkisi olduğu belirlense de basınç ülseri oluşma riski olanları belirleyebilme ve etkinliği anlamlı bulunmadı. -------------------- The Use of Pressure Ulcer Risk Assessment Tools: A Meta-Analysis Study Objective: In this meta-analysis study, it was aimed to investigate the effectiveness of the tools used to assess the risk of pressure ulcers by systematically searching the literature and to evaluate them by meta-analysis and to determine whether the risk assessment tools reduce the incidence of pressure ulcers in these studies. Methodology: Literature search was used to determine the work to be included in the national and international databases and in the bibliography on the included studies, between 15.04.2016 and 15.10.2016, using various combinations of the appropriate keywords in Turkish and English. Thirty-four studies that met inclusion criteria were made meta-analysis. In the analysis of the data, the original version of the Comprehensive Meta-Analysis program was used. Findings and Conclusion: As a result of the analysis, the studies investigating the effectiveness of the pressure ulcer risk assessment tools, the effect of incidence and the estimating capacities were grouped under separate titles and a total of nine meta-analysis were conducted. From 2007-2017, 33 published articles and findings from a thesis were used. The sample was 85,983 people from fourteen countries. Three of the included studies are experimental, and 31 are in the descriptive design. All of the studies were carried out in the hospital except one, and the most intensive care patients were employed. Fifteen scales were used in twelve different, three modified totals. The most common scales are Braden and Waterlow. A total of 52 different findings were obtained. Although it was determined that scales had a positive effect on the incidence, the ability to identify those who were at risk of pressure ulcer formation was not significant.