Türkiye - Avrupa Birliği ilişkilerine Neo-Gramscı’ci yaklaşım : gümrük birliğine referansla hegemonya tartışması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ayşenur Kızıldere Uysal

Danışman: YONCA ÖZER

Özet:

AB -Türkiye ilişkileri genellikle Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) üyeliği perspektifinde değerlendirilip müzakerlerin ve siyasi süreçlerinekseninde incelenmiştir. AB– Türkiye ilişkilerini ekonomik temelde ele alan çalışmalar ise, siyasi süreçlerin ilişkileri etkilemesi gerçeğini genellikle çalışmalarının kapsamı dışında tutmaktadırlar. Bu genel yönelimden farklı olarakekonomik ve politik ilişkilerin iç içe geçerek ilerlediği yapısının ekonomi-politik perspektifte ele alınıp incelenmesi yerinde olmaktadır. Bu doğrultuda çalışma, AB - Türkiye ilişkilerini hakim uluslararası ilişkiler kuramlarındanziyade, eleştirel kuram penceresinden, Neo-Gramsci’ci ekolün hegemonya kavramsallaştırması temelinde incelemiştir. Çalışma ilk olarak, Antonio Gramsci’nin en önemli yaklaşımlarından olan hegemonya kavramını uluslararası ilişkilere uyarlayan Robert Cox’un kavramsallaştırması ile başlayan Neo-Gramsci’ci ekolün hegemonya kuramına yer vermektedir. Bu doğrultuda baskı –rıza temelli hegemon ilişki yapısının AB ve üçüncü ülke ilişkilerinde söz konusu olması nedeniyle, AB’nin küresel konumu Neo-Gramsci’ci ekolce hegemonya oluşturma olarak açıklanmaktadır. Neo-Gramsci’ci temelde tarihsel bir blok olarak AB, üçüncü ülkelerle olan ilişkilerinde evrensel değerleri ile materyal temelde reformist veya pasif devrimsel dönüşüm geliştirip,bir tarihsel yapı ve kendine özgü hegemonya oluşturmaktadır.Bu doğrultuda AB için üçüncü ülke olan Türkiye ve politik- ekonomik ilişkileri, Gümrük Birliğine referansla Gramsci’ci hegemonya temelinde Neo-Gramsci’ci hegemonya kuramı kapsamında incelenmiştir. -------------------- EU-Turkey relations are generally evaluated from the perspective of Turkey's membership in the European Union (EU) and examined on the axis of negotiations and political processes. Studies that deal with EU – Turkey relations on an economic basis often exclude the fact that political processes affect relations from the scope of their studies. In contrast to this general orientation, it is necessary to examine the structure of economic and political relations in an economic-political perspective. The study examined EU-Turkey relations on the basis of the Neo-Gramscianschool's conceptualization of hegemony through critical theory rather than prevailing international relations theories. The work first refers to the theory of hegemony of the Neo-Gramscianschool, which began with the conceptualization of Robert Cox, who adapted the concept of hegemony, one of Antonio Gramsci's most important approaches to international relations. Therefore, the global position of the EU is explained as the creation of hegemony by the Neo – Gramscian school, as the coercion-consent-based hegemon relationship structure is in question in EU and Third Country relations. As a Neo-Gramscianbasically historical bloc, the EU, with its universal values in its relations with third countries, develops material fundamentally reformist , passive revolutionary transformation and forms a historical structure and sui generis hegemony.In this respect, the third country for the EU, Turkey and its political - economic relations were examined under the Neo-Gramscianhegemony theory on the basis of Gramscianhegemony with reference to the Customs Union.