Türkiye-Ürdün ticari ilişkileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ali Zana Çeker

Danışman: NURTEN GÜNAL

Özet:

Ortadoğu coğrafyasında yer altı kaynakları açısından yoksun bir ülke olan Ürdün’de; tarımsal üretimin kısıtlılığı ve en önemli doğal kaynağı olan fosfat yataklarının küçük boyutlu olması nedeniyle, dış yardımlar olmadan ülkenin ekonomik sürekliliği sağlaması ve üretici projeler geliştirmesi ve gerçekleştirmesi neredeyse imkansızdır. Ülkenin doğrudan içinde bulunduğu Filistin sorununun giderek krize dönüşmesi ve yeni bir Arap–İsrail savaşı ihtimali ve riski; ülkenin kalkınması ve ilerlemesi yolunda en önemli engellerden bir tanesidir. Çünkü Ürdün kaynaklarının büyük bölümünü askeri harcamalara ayırmak zorunda kalmaktadır. Kronikleşen su sıkıntısı ülkenin çözmesi gereken diğer bir sorunudur. Ülkede fosfat madeni dışında belli başlı gelir kalemleri ticaret, turizm ve dış yardımlardır. Bölge coğrafyasında ve kendi içerisinde günden güne artan ve daha da çözülemez hale gelen siyasi istikrarsızlığın-gerginliğin tüm olumsuz etkilerine rağmen Ürdün; ekonomik reformları sürdürmekte ve dış sermayenin-yatırımcının ilgi gösterdiği bir ülke özelliğindedir. Ürdün ile ticari ilişkilerimizin rakamsal boyutu, olması gereken potansiyelin çok çok altındadır. Son yıllarda hızla artan ticaret hacminin iki ülke arasında 2009 yılında imzalanan STA ile daha da gelişeceği muhakkaktır. İki ülke arasındaki ticari ilişkileri geliştirmeyi amaçladığımız tez çalışması; üç ana bölümden oluşmaktadır. Tez çalışmasının ilk bölümünde Türkiye ve Ürdün’ün fiziki, beşeri ve ekonomik coğrafi özellikleri kısaca ele alınmıştır. İkinci bölümde; Türkiye ve Ürdün’ün dış ticaretleri, ticari ilişkilerinin tarihsel süreç içerisindeki seyri, dış ticaret hacimleri, ihracat-ithalat göstergeleri ve iki ülke arasında yapılan anlaşmalar ve bunların sonuçları üzerinde durulmuştur. Çalışmanın son bölümünde iki ülke arasında madde grupları itibarı ile karşılıklı ithalat, ihracat değerleri ve gelişimi günümüze kadar incelenmiş, irdelenmiştir. ABSTRACT Jordan is a small country with limited recourses but has improved much since its inception as a country. Jordan’s economic resource base centers on phosphates, potash, and their fertilizer derivates; tourism; overseas remittances; and foreign aid. These are its principal sources of hard currency earnings. A Deprive of petroleum and other natural resources affecting this country to restriction of agricultural products which means that with no foreign helps Jordan can not keep in progress its productive projects. With a risk of accuracy Arabia-Israel war which is fundament on a problem of Palestine most of the Jordan’s resources have to be selected for military. It means that country has many obstacles for progress. Chronic water is one of the biggest problems of the country which should be solved. Jordan is taking a place among ten countries which have a huge water problem. With this reason in Amman which is a capital city of Jordan water in houses is opened once a week. Above we shortly indicated Jordan’s problems which are coming from geographical conditions but despite these problems economic reforms are continuing and attracting an interest of foreign investments. Commercial and economic contacts between Jordan and Turkey are showing very low potential but future development of two countries is expecting by the signing the Free Trade Agreement This commercial works with Jordan are planning to be from Tree parts.