Tip 2 diabetes mellituslu hastalarda periodontal durumun değerlendirilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Periodontoloji Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SİNEM YILDIZ ÇİFTLİKLİ

Danışman: Başak Doğan

Özet:

1. Çalışmamızda tip 2 diabetes mellituslu (T2DM) hastalarda glisemik kontrol düzeylerine göre periodontal durumun değerlendirilmesi ile tümör nekroz faktör-alfa (TNF-α) ve interlökin-17 (IL-17) seviyelerinin lokal ve sistemik açıdan karşılaştırılması amaçlandı. Araştırmaya 160 T2DM’li hasta katıldı. Hastalardan 2 ml kan örneği alındıktan sonra mevcut diş sayısı, plak indeks (Pİ), gingival indeks (Gİ), sondalama derinliği (SD), sondalamada kanama (SK) ve klinik ataşman kaybı (KAK) ölçümleri yapıldı. Açlık plazma glukozu (APG), glikozile hemoglobin (HbA1c), yüksek hassasiyetli C-reaktif protein (hs-CRP), kreatinin ve lipid değerleri kaydedilerek dişeti oluğu sıvısı (DOS) örnekleri toplandı. HbA1c seviyesi %7’den küçük olan hastalar iyi glisemik kontrol (İ.G.K.), %7 ve üzerinde olanlar kötü glisemik kontrol (K.G.K.) altında olmak üzere gruplandı. TNF-α ve IL-17 seviyeleri ELISA yöntemiyle incelendi. Tüm hastaların 75’i (%47) İ.G.K., 85’i (%53) K.G.K. altındaydı. İ.G.K.’li hastaların HbA1c, APG ve trigliserid değerleri K.G.K.’li hastalardan anlamlı şekilde düşük bulunurken high density lipoprotein (HDL) değeri anlamlı şekilde yüksek bulundu (P<0.05). Ortalama Pİ, SK ve KAK değerleri K.G.K.’li hastalarda anlamlı şekilde yüksekti (P<0.05). K.G.K.’li hastalarda şiddetli periodontitisli hastaların oranının İ.G.K.'lilere göre daha yüksek olduğu belirlendi (P<0.05). İ.G.K ve K.G.K.’li hastalar arasında serum TNF-α ve IL-17 ile DOS TNF-α seviyeleri açısından bir farklılık saptanmadı (P≥0.05). Bu çalışmanın sınırları dahilinde, HbA1c ile Pİ, SK ve KAK arasında pozitif bir ilişkinin bulunduğu ve K.G.K.’li hastalarda şiddetli periodontitis görülme sıklığının daha fazla olduğu gösterildi. Bununla birlikte serum TNF-α, IL-17 veya DOS TNF-α seviyeleri ile HbA1c seviyeleri arasında herhangi bir ilişki ortaya konamadı. Anahtar sözcükler: Dişeti oluğu sıvısı, IL-17, periodontitis, tip 2 diabetes mellitus, TNF-alfa 2. SUMMARY Evaluation of Periodontal Status in Type 2 Diabetes Mellitus Patients The aims of the study were to evaluate the periodontal status, and to compare the local and systemic levels of tumor-necrosis-factor-alpha (TNF-α) and interleukin-17 (IL-17) in type 2 diabetes mellitus (T2DM) patients according to their glycemic control levels. One-hundred-and-sixty patients were included in the study. Plaque index (PI), gingival index (GI), probing depth (PD), bleeding on probing (BOP) and clinical attachment loss (CAL) were measured after the collection of 2 cc blood samples. Fasting plasma glucose (FPG), glycosylated hemoglobin (HbA1c), and lipid values were recorded, and gingival crevicular fluid (GCF) samples were collected. HbA1c<7% was grouped as well, HbA1c≥7% as poor glycemic control. TNF-α and IL-17 levels were analyzed by ELISA. From all patients, 75 (47%) were under well and 85 (53%) poor glycemic control. HbA1c, FPG and triglyceride levels of well-controlled patients were significantly lower whereas high density lipoprotein (HDL) values were significantly higher than poorly-controlled patients (P<0.05). The average PI, BOP and CAL values were significantly higher in poorly-controlled than well-controlled patients (P<0.05). The number of poorly-controlled patients with severe periodontitis was significantly higher than the well-controlled ones (P<0.05). There was no difference in the levels of serum TNF-α and IL-17, and GCF levels of TNF-α between well- and poorly-controlled patients (P≥0.05). Within the limits of this study, there were positive relationships between HbA1c and PI, BOP and CAL, and the prevalence of severe periodontitis was higher in poorly-controlled than well-controlled T2DM patients. Serum TNF-α, IL-17, and GCF TNF-α levels were not associated with HbA1c. Keywords: Gingival crevicular fluid, IL-17, periodontitis, TNF-alpha, type 2 diabetes mellitus