Kentsel mekânın bir parçası olarak akarsu alanları : bolluca deresi ekolojik koridor örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ahmet Haşimi Baltacı

Danışman: BURAK HAMZA ERYİĞİT

Özet:

İnsanların yerleşik hayata geçmesi ile birlikte kentler uygarlık sürecinde çok önemli bir rol oynamaya başlamıştır. Kültür, sanat, ticaret gibi birçok faaliyet alanı kentlerde gelişme göstermiştir. Bu gelişmenin yaşandığı ilk kentlerin ortak özelliği, kara ulaşımının gelişmemesi nedeniyle deniz, akarsu gibi kıyı alanlarında kurulan kentler olmasıdır. Bu nedenle su olgusu ilk kentlerin modernleşme sürecinin ana belirleyicilerinden biri olmuştur. Kentlerin ilk dönemlerinde ticaret ve savunma gibi temel unsurlara hizmet eden denizler ve akarsular, zamanla kara ulaşımın gelişmesi, kentlerin büyümesi, ulaşım çeşitliliğinin artması, endüstri devriminin de yaşanması ile birlikte, özellikle akarsular kent içinde kalarak kentsel bir haline gelmişlerdir. Akarsu alanları ilk dönemlerde kentin diğer alanları gibi yeterli ilgi görmemiş ve bazen kentsel atıkların atıldığı alanlar, bazen üzerleri kapatılarak yeni ulaşım aksları haline gelmişlerdir. Kentlerin büyümesi ve nüfus olarak da yoğunlaşması sonucu, akarsu alanlarının çevresi önem kazanmaya başlamıştır. Özellikle yeniden doğala dönme çalışması, dünyada birçok ülkeyi akarsu alanlarının kentsel rekreasyon için yeniden düzenlemesi yoluna götürmüştür. Türkiye’de akarsu alanlarının kentsel alanla birlikte düşünülmesi ve doğaya uygun bir şekilde yeniden planlanması yeşil alan ihtiyacına sahip kentler için önemlidir. Akarsu alanlarının ekolojik yapıyla uyumlu bir şekilde projelendirilmesi ve ıslah edilmesi bir yandan kenti akarsu taşkınlarına karşı korurken bir yandan da kent için eşsiz rekreasyon alanlarının ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Tez konusu Bolluca Deresi Ekolojik Koridor Projesi kentsel mekanla akarsu alanlarının bir bütün olarak planlandığı bir yaklaşımla geliştirilmiştir. Projenin tez kapsamında incelenmesi ile Türkiye’deki benzer durumdaki akarsu alanlarının planlanasında örnek bir model ortaya konulması hedeflenmiştir. -------------------- With the transition of people to settled life, cities have started to play a very important role in the civilization process. Many fields of activity such as culture, art and trade have developed in cities. The common feature of the first cities in which this development took place is that they were established in coastal areas such as sea and river due to lack of development of land transportation. Therefore, the phenomenon of water became one of the main determinants of the modernization process of the first cities. The seas and rivers that serve the basic elements such as trade and defense in the early periods of the cities, with the development of land transportation, the growth of cities, the increase of transportation diversity, and the industrial revolution, especially the rivers have become urban. River areas did not receive sufficient attention in the early periods like other areas of the city and sometimes the areas where urban wastes were disposed of, sometimes covered and became new transportation axes. As a result of the growth and concentration of the cities, the environment of the rivers started to gain importance. In particular, the work to return to natural nature has led many countries in the world to reorganize stream areas for urban recreation. In our country, it is important for us to think of the river areas together with urban areas and to re-plan them in accordance with nature. Projecting and rehabilitating the river areas in harmony with the ecological structure protects the city against river floods while creating unique recreation areas for the city Bolluca Creek Ecological Corridor Project has been developed with an approach in which urban space and river areas are planned as a whole. By examining the project within the scope of the thesis, it is aimed to put forward an exemplary model in the planning of similar stream areas in our countr