Anlık istihbarat, gözetleme ve keşif ihtiyaçları için mini insansız hava araçlarının yer kontrol istasyonlarının seçimi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İktisat Fakültesi, Ekonometri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÖMER FARUK KURBAN

Danışman: TUNCAY CAN

Özet:

Günümüzde birçok ülke sınır güvenliğini sağlama konusunda büyük yatırımlar yapmakta ve teknolojinin tüm imkanlarından faydalanmaktadır. Sınır güvenliği bir çok bileşeniyle birlikte gelişmiş ülkelere yapılan göçler, her türlü kaçakçılık, terorizm, gibi unsurların engellenmesini içermektedir. Bu amaçla kullanılan İHA (İnsansız Hava Aracı)'lar ile sınırların glenmesi, kaçakçılık ve terörizm gibi hayati öneme haiz olaylara anında müdahale edilmesi, ihtiyaç duyulan anlık İGK (İstihbarat, Gleme, Keşif) isteklerinin hızlı ve doğru karşılanması ile mümkün olabilmektedir. Anlık İGK ihtiyacı güvenlik birimlerinin olaylara müdahale esnasında ana unsur olarak her zaman öncelik...teşkil...etmektedir. Bu çalışmada, farklı kaplama mesafelerine sahip mini İHA'ların iç güvenlik harekatı ve hudut güvenliği kapsamında anlık İGK elde etme görev etkinliğini artırmak için, ilk önce değişen hava şartları ve koşulların etkisi olmaksızın maksimal kaplama problemi, daha sonra değişen hava şartları ve koşulların etkisi altında hizmet verememe olasılık değerlerinin kullanıldığı maksimum beklenen kaplama problemi olarak sorumluluk sahasındaki en uygun mini İHA yer kontrol istasyonlarının yer seçimi yapılmaktadır. Model mini İHA’ların tek merkezden olaylara yönlendirildiği anlık İGK isteklerini karşılamak amacıyla Safir ve Demir ülkeleri hudut hattını temsil eden jenerik bir arazi üzerinde uygulanmıştır. Modelin sonucunda ortaya çıkacak uygun yerlere İHA istasyon merkezi kurulması önerilecektir. Problem için geliştirilen modelde maksimum kaplama probleminde beş, maksimum beklenen kaplama probleminde on iki olmak üzere toplamda on yedi ayrı senaryo ele alınmış ve her senaryo için GAMS yazılımı kullanılarak optimal çözümler elde edilmeye çalışılmıştır. Daha sonra, problem parametreleri değiştirilmek suretiyle optimal çözümlerin değişimi incelenmiştir. Anahtar Sözcükler: İnsansız Hava Araçları (İHA), Yer Seçimi Problemi, İstihbarat, Gleme, Keşif, (İGK), Tamsayılı Doğrusal Programlama, Maksimum Kaplama Problemi, Maksimum Beklenen Kaplama Problemi. ABSTRACT In Modern world many countries are making big investments for border security technologies. Border security has many sides including preventing human trafficking, illegal crossing, smuggling and terrorism. Unmanned aerial vehicle (UAV) provides critical instant intelligence, surveillance, reconnaissance (ISR) for security units in borders. Instant and precise ISR has the priority for all border security activities. The objective of this project is to locate grand control location of Mini Unmanned Aerial Vehicle (UAV) units which has different coverage capabilities, responsible for instant ISR. Mini UAV units were dispatched by a central control point to provide instant ISR on the imaginary border line between countries SAFIR and DEMIR. Using the model optimum points for the mini UAV station will be determined. The problem of finding the optimum locations of UAV units is modeled first under no effect of changing weather and environmental circumstances as a Maximal Covering Location Problem and then by putting into the effect of changing weather and environmental circumstances as a Maximum Expected Covering Location problem. Coverage distances are defined based on the capacity of UAV units that can be located throughout the border line. Then, candidate points representing potential sites and demand points representing ISR requests in that area are defined. In order to set the standards on various issues regarding the selection of candidate points, additional constraints are added. Furthermore, weights, determined by considering the number of events observed within a certain period are assigned to these demand points. Totally seventeen different scenarios are developed for both model, five for Maximal Covering Location problem and twelve for Maximum Expected Covering Location problem. Optimal solutions were found by using GAMS. Finally, the changes in the optimal solutions are analyzed by altering the problem parameters. Keywords: Unmanned Aerial Vehicle, ISR (Intellegence, Surveillance, Reconnaissance), Facility Location Problem, Integer Linear Programming, Maximal Covering Location Problem, Maximum Expected Covering Location Problem.