Farklı konsantrasyonlardaki ağır metal (cd, ni, pb ve zn) karışımlarının hygrophila difformis blume bitkisindeki fizyolojik ve genotoksik etkileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Diydem Şehirli Şenel

Danışman: İBRAHİM İLKER ÖZYİĞİT

Özet:

ÖZET Farklı konsantrasyonlardaki ağır metal (Cd, Ni, Pb ve Zn) karışımlarının Hygrophila difformis Blume Bitkisindeki Fizyolojik ve Genotoksik Etkileri Su salkımı olarak bilinen Hygrophilla difformis Blume (Aile: Acanthaceae), süs bitkisi olarak yaygın bir şekilde kullanılan tropikal bir akvaryum bitkisidir. Bu çalışmada sucul bir bitki olan H. difformis’e akvaryum içerisinde Cd, Ni, Pb ve Zn karışımlarının farklı konsantrasyonları (25, 50 ve 100 μM) verilmiş ve bitkide meydana gelen farklı ağır metallerin birikim düzeyleri ile bunların bitki mineral besin elementlerinin alımlarına etkileri ve bu ağır metallerin bitkide oluşturduğu genotoksik etkiler araştırılmıştır. Ağır metal analiz sonuçlarına göre; sucul bir bitki olan H. difformis'e artan konsantrasyonlarda Cd, Ni, Pb ve Zn karışımları uygulandığında, bitkinin tüm kök, gövde ve yaprak dokularında artan stres konsantrasyonlarına bağlı olarak Cd, Ni, Pb ve Zn ağır metallerinin konsantrasyonlarında belirgin bir artış olduğu gözlemlenmiştir. Buna karşın tüm bitki dokularında ölçülen B, Cu, Fe, K, Mg, Mn, Na ve Ni element konsantrasyon değerlerinin, artan stres konsantrasyonlarına bağlı olarak azaldığı tespit edilmiştir. Çalışmanın ağır metal stresi altında bitkide meydana gelen gentotoksik etkilerin araştırılması kısmında; RAPD (Randomly Amplified Polymorphic DNA) ve ISSR (Inter Simple Sequence Repeats) moleküler belirteçleri kullanılarak farklı konsantrasyonlardaki (25, 50 ve 100 μM) Cd, Ni, Pb ve Zn karışımlarının bitkide oluşturduğu genotoksik etkiler araştırılmıştır. Artan Cd, Ni, Pb ve Zn ağır metal konsantrasyonlarının H. difformis bitkilerinin genomik DNA’larında meydana gelen genotoksik etkilerin RAPD moleküler belirteçleri ile incelenmesi sonucunda elde edilen bantların yoğunluğunda artış, azalış ve uygulanan en yüksek konsantrasyondaki (100 μM) stres grubunda meydana gelen yeni bant oluşumları gözlemlenmiştir. Artan Cd, Ni, Pb ve Zn ağır metal konsantrasyonlarının H. difformis bitkilerinin genomik DNA’larında meydana gelen genotoksik etkilerin ISSR moleküler belirteçleri ile incelenmesi sonucunda elde edilen bant profillerinde; bant yoğunluğunda artış, azalış ve buna ek olarak, farklı konsantrasyon gruplarında meydana gelen bant kayıpları tespit edilmiştir. -------------------- Physiological and Genotoxic Effects of Different Heavy Metal (Cd, Ni, Pb and Zn) Mixtures on Hygrophila difformis Blume in Different Concentrations Hygrophilla difformis Blume (Family: Acanthaceae), commonly known water wisteria) is an aquatic, tropical plant commonly used for ornamental purposes in aquariums. In this study, H. difformis was subjected to different concentrations of Cd, Ni, Pb and Zn mixtures (25, 50 and 100 μM) in an aquarium, and the accumulation levels of different heavy metals occurring in the plant and their effects on the intake of plant mineral nutrients and genotoxic effects of these heavy metals were investigated. According to the results of heavy metal analysis; When increasing concentrations of Cd, Ni, Pb and Zn mixtures were applied to H. difformis, a significant increase was observed in the concentrations of Cd, Ni, Pb and Zn due to increasing stress levels in all root, stem and leaf tissues of the plant. Nevertheless, B, Cu, Fe, K, Mg, Mn, Na and Ni concentration values in all plant tissues decreased as a result of increasing stress levels. In the study of genotoxic effects of heavy metal stress on plants; Genotoxic effects of Cd, Ni, Pb and Zn mixtures at different concentrations (25, 50 and 100 μM) were investigated using RAPD (Randomly Amplified Polymorphic DNA) and ISSR (Inter Simple Sequence Repeats) molecular markers. Increased Cd, Ni, Pb and Zn concentrations revealed either an increase or a decrease in the intensity of the bands obtained with RAPD molecular markers from genomic DNA of H. difformis plants suggesting a genotypic (genotoxic?) effect. New band formation was observed In the stress group which was treated with the highest concentration (100 μM),. Increased Cd, Ni, Pb and Zn concentrations resulted in increases and decreases of intensity and also band losses in the bands obtained with ISSR molecular markers from the genomic DNA of H. difformis additionally suggesting genotoxic effects.