Uyku kalitesi üzerine bir çalışma: Özel Dal Hastanesi sağlık çalışanları örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BANU KARAKOÇ

Danışman: ŞULE ALPAR

Özet:

Bu araştırma sağlık çalışanlarının uyku kalitesini ölçmek amacıyla tanımlayıcı olarak 21.1.2008- 21.4.2008 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde çalışmakta olan 236 hemşire, 119 doktor ve 53 tıbbi destek elemanı ( laborant, röntgen teknikeri, anestezi teknikeri) toplam 408 sağlık çalışanı araştırmanın örneklemini oluşturdu. Verilerin toplanmasında Pittsburgh uyku kalite ölçeği (PUKÖ) ve kişisel bilgi formu kullanıldı. Verilerin değerlendirilmesinde çalışmadaki kategorik verilerin diğer kategorik özelliklere göre durumunu incelerken ki-kare testi veya Fisher kesin olasılık hesabı yöntemleri kullanıldı. Tüm analizlerde anlamlılık seviyesi 0,05 olarak kabul edildi. Çalışmaya alınan N=408 kişiden Pittsburgh Uyku Kalitesi Ölçeğinde beş ve daha yüksek puan alanların sayısı 312’dir. Bu tüm grubun %76,5 oranına karşılık gelmektedir. Bu bulgu örneklem grubunun uyku kalitesinin çok ileri düzeyde anlamlı olarak kötü durumda olduğunu gösterdi. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre katılımcıların uyku kalitesi puan ortalamaları 6,96 ± 3,19’dir. Cinsiyet, eğitim durumu, haftalık çalışma saati, son bir ayda vardiya sisteminde değişiklik olması ve uyumaya yardımcı olduğu düşünülerek düzenli olarak yapılan girişimlerin uyku kalitesi üzerinde bir etkisi bulunmadı. Yaş (yaşın büyük olması), medeni durum (evli olmak), çocuk sahibi olmak, çalışma yılı (çalışma yılının artması), çalışma şekli (sürekli gündüz çalışmak ) ve son bir aylık dönemde akut bir hastalık geçirmek uyku kalitesini olumlu yönde etkilerken, yaşanılan yer (lojmanda yaşamak), çalıştığı kurumdaki pozisyon (doktor veya hemşire olmak), çalıştığı klinik (yoğun bakım veya acil serviste çalışmak), gece nöbeti tutmak, gece nöbet sayısı, gece nöbetlerinin yaşamı zorlaştırması, mesai saatlerindeki değişimler, kronik bir hastalığın olması ve evde bakıma muhtaç bir yakının bulunmasının uyku kalitesini olumsuz yönde etkilediği görüldü. Anahtar kelimeler: Uyku kalitesi, Pittsburgh uyku kalite ölçeği, sağlık çalışanları, hemşire SUMMARY A Study About Sleep Qualıty: Sample of a Special Branch Hospital Health Clinic Workers In this study sleep quality of employees of health sector is measured. After getting required permissions 236 nurses, 119 doctors, 53 medical support employeestotally 408 health sector employees- who worked between 21.1.08- 21.4.08 at Dr. Siyami Ersek Thoracic and Cardiovascular Surgery Training and Research Hospital is included to the study . Pittsburgh sleep quality scale and personal data form is used to collect data. Data is evaluated with ki-square test and Fisher test. P-value in all analysis is accepted 0.05. Persons who score five points and more in Pittsburgh sleep quality scale are 312 of n=408 is included the study. The rate of all groups is %76.5. The rate is compared average %50 is found in advanced stage and is statistically meaningful. (p<0.001). The findings showed that sleeping quality of persons who included the study is found bad. Average points of result of study is 6.96+-3.19 Sex, education level, weekly working hours, changing in shift system could not be found effect of sleeping quality. Age ( older age) , marital status ( being married) , having children , working year (longer time ) , working daytime , having an illness during last month have positive effect on sleeping quality is found. Working position ( doctor or nurse) , clinic that they work (intensive care units or emergency services), working at night shift , number of night shifts , changes of working hours ,place that they live, having a chronic disease patient at home have negative effect on sleeping quality is found. Key words: Sleep quality, Pittsburgh sleep quality scale, health workers, nurses